Norm toegankelijkheid gebouwen in aantocht

Gebouwen, dus ook parkeergarages zouden voor iedereen, dus ook voor mensen met een beperking makkelijk toegankelijk moeten zijn. Daar lijkt nu schot in te komen door een nieuwe brief van de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) over de voortgang van het Actieplan Toegankelijkheid voor de Bouw.

[Dit artikel verscheen eerder in Vexpansie 2020-2 | Tekst Jitze Rinsma]

De afgelopen jaren (2016, 2017 en 2018) is in Vexpansie verschillende keren aandacht besteed aan de verplichting om gebouwen toegankelijk te maken voor mensen met een beperking. Een nieuwe brief van minister drs. R.W. Knops van BZK aan de kamer, waarin het opstellen van een norm wordt aangekondigd, is reden om er wederom op in te gaan. Hoe zit het ook alweer?

De minister heeft in januari 2018 een actieplan naar de Tweede Kamer gestuurd waarin wordt aangegeven dat (belangenorganisaties van mensen met een beperking en bij de bouw betrokken partijen) de handen ineenslaan om de toegankelijkheid van gebouwen voor mensen met een beperking te verbeteren. Dat actieplan volgt uit het VN-verdrag over de rechten van mensen met een beperking. Met het actieplan zetten partijen in op het vergroten van het bewustzijn over goede toegankelijkheid. Daarvoor is het belangrijk dat mensen met een beperking al vanaf de ontwerpfase bij een (ver)bouwproject worden betrokken. Ook wordt er gewerkt aan het eenvoudig beschikbaar stellen van eenduidige richtlijnen voor toegankelijk bouwen en verbouwen. Verder vroeg het actieplan om meer aandacht in opleidingen voor het thema toegankelijkheid. De minister benadrukte in de brief bij het actieplan dat het verbeteren van de toegankelijkheid in 2018 van gebouwen een doorlopend proces is, waaraan geen einddatum is verbonden. Uitgangspunt is dat het verbeteren van de toegankelijkheid gebeurt op basis van vrijwillige afspraken tussen partijen. Het lijkt erop dat sprake is van achterblijvende resultaten.

Voortgangsbrief

Op 27 februari 2020 stuurt minister Knops een Voortgangsbrief Actieplan Toegankelijkheid voor de Bouw naar de Tweede Kamer. Met deze brief informeert hij de kamer over de uitvoering van het actieplan. “Voor alle nieuwe voor publiek toegankelijke gebouwen heb ik aangegeven in het Besluit Bouwwerken Leefomgeving (Bbl) te zullen voorschrijven dat in ieder geval de hoofdtoegang van het gebouw over een goed toegankelijke drempel (maximaal 20 millimeter) beschikt. Met betrekking tot nieuwe voor publiek toegankelijke gebouwen heb ik ook aangegeven in het Bbl aanvullende eisen te zullen opnemen voor trappen zodat deze gebouwen voor mensen met een visuele en fysieke beperking beter toegankelijk zijn. Het betreft hier onder andere de eigenschappen van de trapleuning, het correct aanbrengen van markeringen en meer uniformiteit in trapontwerpen. Daarnaast is het belangrijk dat toegangen van zowel woningen als gebouwen goed bereikbaar zijn vanaf de openbare weg, ook voor mensen met een rolstoel. Ook daarvoor zal ik eisen in het Bbl opnemen” aldus minister Knops.

Actieplan

In het actieplan Toegankelijkheid voor de Bouw hebben partijen geconstateerd dat het, naast de wettelijke eisen in de bouwregelgeving, op dit moment ontbreekt aan een eenduidige richtlijn voor toegankelijk (ver)bouwen. De minister van BZK heeft daarom in samenwerking met bij het actieplan betrokken partijen door het bureau Rigo verkennend onderzoek laten uitvoeren naar de mogelijkheid om hiervoor een volledige en eenduidige richtlijn te ontwikkelen; een vrijwillige richtlijn die in het ontwikkel- en bouwproces kan worden gebruikt om goed toegankelijke woningen en gebouwen te realiseren. Dit verkennende onderzoek geeft inzicht in het speelveld, de beschikbare bronnen, ontwikkelingen en de verschillende belangen die bij het ontwikkelen van zo’n richtlijn spelen. Het verkennende onderzoek van Rigo is beschikbaar op de site van de Rijksoverheid. Om nu een goed vervolg te geven aan het onderzoek van Rigo is met alle bij het actieplan betrokken partijen afgesproken om aan NEN de opdracht te verstrekken voor het ontwikkelen van een richtlijn. NEN is onafhankelijk en de deskundige organisatie op dit gebied en is daarom bij uitstek de organisatie die in staat is om tot consensus tussen de verschillende partijen te komen en invulling te geven aan de ontwikkeling van de richtlijn. Daarnaast volgt NEN de ontwikkeling van een Europese norm (CEN) op het gebied van toegankelijkheid. Deze Europese norm komt naar verwachting dit voorjaar beschikbaar. Afgesproken is om bij de ontwikkeling van een Nederlandse richtlijn bij deze norm aan te sluiten. Opdracht voor de ontwikkeling van de Nederlandse richtlijn is eind 2019 door BZK aan NEN verstrekt. Daarbij is afgesproken dat alle leden van de begeleidingscommissie bij het actieplan Toegankelijkheid voor de Bouw deelnemen in de door NEN in te stellen normcommissie. Van deze leden worden inhoudelijke bijdragen in het ontwikkelproces gevraagd. Daarnaast zal NEN nagaan welke andere stakeholders aan de ontwikkeling kunnen en willen bijdragen. De doorlooptijd van de ontwikkeling van de richtlijn bedraagt circa twee jaar. Planning is dat eind 2020 een ontwerp van de norm beschikbaar komt en dat deze norm begin 2021 in consultatie kan worden gebracht (openbare commentaarronde). Eind 2021 zou de norm dan gepubliceerd kunnen worden.

Jitze Rinsma,

redactie Vexpansie

Kamerbrief voortgang actieplan toegankelijkheid voor de bouw