Parkeren in Gent sterk in ontwikkeling

Net als in ons land kennen Belgische steden uitdagingen op het gebied van mobiliteit en parkeren. De stad Gent (267.000 inwoners) is hier intensief mee bezig. Caroline Gillaerts, beleidsmedewerker straatparkeren van de Stad Gent, vertelt hier meer over.

Van de redactie Vexpansie | Jeroen Quee, Sweco / redactie Vexpansie

Hoe is het parkeren in Gent georganiseerd?

Voor het straatparkeren zijn er drie teams actief: de parkeerorganisatie, de handhaving en het intern ondersteunende team dat zich onder meer bezig houdt met het beheer van de data.

Sinds 2014 heeft de stad een eigen Mobiliteitsbedrijf. Naast de teams van straatparkeren zijn er teams voor parkeren in parkeergebouwen, voetgangers & collectief vervoer , Circuleren, fietsers, ed. Dit bedrijf met 180 VTE heeft een zekere financiële onafhankelijkheid en doet een financiële afdracht aan de Stad.

Eén van de activiteiten van het Mobiliteitsbedrijf is het handhaven op overtredingen die vallen onder de zogenaamde GAS4 – procedure. Hieronder vallen onder meer het negeren van inrijverboden en het parkeren op plaatsen waar dat niet in toegestaan. In België is in de basis het parkeren iets anders geregeld dan in Nederland: parkeren is overal toegestaan, tenzij er een verbod geldt.
Omdat de politie diverse prioriteiten heeft is de handhaving van het parkeren, het betaalregime en de autoluwe stad door het Mobiliteitsbedrijf heel belangrijk.

Hoe ziet het beleid van de gemeente er uit?

Nadat het Mobiliteitsplan in 2014 was goedgekeurd is de invoering van het Parkeerplan gestart. Voordien was er een ‘lappendeken’ van verschillende parkeerregelingen en dat is nu omgevormd tot een structuur met concentrische cirkels vanuit het hart van de stad. Dat is een stuk duidelijker. In de centrale zone, de Rode zone is maximaal 3 uur parkeren toegestaan en is het parkeertarief progressief, beginnend met € 3,00 voor het eerste uur overdag parkeren. In de parkeerzones die verder buiten het hart van de stad liggen is het parkeertarief lager.

We doen elke drie jaar parkeeronderzoek in het betaald gebied en daaromheen. Met de resultaten van het onderzoek en signalen uit de buurten en van de handhavers kijken we welke aanpassingen eventueel nodig zijn. Zo was het in de oranje zone eerst mogelijk om de hele dag te parkeren en dat is nu bijgesteld tot maximaal 5 uur. Uiteraard is het in de parkeergebouwen wel mogelijk om langer (betaald) te parkeren. Offstreet parkeren is ook altijd goedkoper dan op straat.

Voor bewoners is het beleid nog heel vriendelijk. De eerste parkeervergunning is gratis. De tweede vergunning is wel betalend (250€/jaar). Het autobezit is niettemin iets aan het dalen en is nu iets minder dan 1 per -huishouden. In 2022 was het gemiddelde autobezit per huishouden in Gent 0,80. Binnen de betalende gebieden was dit 0,63 auto’s per huishouden. Voor enkel de rode zone (het centrum) was dit 0,51 auto’s per huishouden.

We zijn heel actief met digitalisering bezig en dat geeft ook veel inzichten. Mobiel betalen voor parkeren is de afgelopen jaren sterk toegenomen en wordt nu zeer goed gebruikt. Eind 2023 ging 51% van de transacties via mobiele aanbieders.

Is de parkeerdiscipline ook betrokken bij de inrichting op straat?

Zeker, de stad is onder meer actief bezig met ‘ontharding’: het verminderen van de hoeveelheid verharding om als stad klimaatbestendiger te worden. Daarbij vervallen daadwerkelijk parkeerplaatsen. Tussen 2018 en 2022 zijn jaarlijks zo’n 1.000 straatparkeerplaatsen geschrapt voor ontharding, terrassen, fietsvoorzieningen, laadpalen, verkeersveilige maatregelen…. Bij de inrichting van de straten werken we zoveel mogelijk met het STOP-principe.

Het schrappen van parkeerplaatsen begint wel te knellen met het gebruik door bijvoorbeeld bewoners. Zo zijn er in 2023 maar 500 parkeerplaatsen geschrapt en verwachten we ook maar ca 500 te schrappen in 2024. Ook leidt het tot minder parkeerinkomsten. Om daar passende maatregelen op te nemen is een opgave voor de volgende legislatuur.

De coronaperiode is een stimulans geweest om beter te kijken naar de voorzieningen voor voetgangers. Het team Voetgangers is bezig om de infrastructuur meer voetgangersvriendelijk te maken, onder meer met een nieuwe maatvoering die uitgaat van 1,20 meter vrije doorgangsbreedte waar het kan. Alle objecten die op straat staan proberen we zoveel mogelijk te bundelen in één strook. Waar mogelijk plaatsen we minder parkeerautomaten en houden een maximale loopafstand aan van 300 meter. Dat is juridisch aanvaardbaar. Zo kunnen we het betalend parkeren gebied uitbreiden zonder nieuwe parkeerautomaten te moeten kopen.

Een ander team richt zich op verbeteringen voor de fiets, zowel het netwerk als stallingsmogelijkheden, zoals inpandige buurtfietsenstallingen.

In Nederland is het voorzien in parkeren voor nieuwe woningen een groot knelpunt. Is dat bij jullie ook het geval?

Deels wel. Elke ontwikkelaar moet onze opgelegde parkeerrichtlijnen respecteren, zodat er voldoende stallingsruimte voorzien is voor fiets en auto op het privaat domein. We merken echter dat deze parkeerplaatsen moeten concurreren met een gratis bewonersvergunning. Tevens zijn er veel bedrijven die veel parkeerplaatsen hebben op eigen terrein die op bepaalde momenten leeg staan. Deze willen we graag open stellen. Idealiter treedt de gemeente daarbij op als ‘makelaar’. Deze rol maakt deel uit van het Parkeerplan, maar werd door besparingsopdrachten ondertussen geschrapt. Hoe we dit verder moeten aanpakken, wordt een opdracht voor de volgende legislatuur.

Wordt er ook aandacht besteed aan parkeren op afstand?

P+R was onderdeel van het Mobiliteitsplan en er zijn nu meerdere grotere en kleinere voorzieningen. De komende tijd wordt hier opnieuw naar gekeken en willen we toe werken naar één goede P+R per windrichting. Eén daarvan is het parkeergebouw Ledeberg, dat begint steeds beter te draaien. De tram verzorgt de verbinding naar het centrum. Zo kan P+R een volwaardig onderdeel zijn van het parkeren voor de hele stad.

Meer informatie

> Gent parkeren

Caroline Gillaerts, beleidsmedewerker straatparkeren van de Stad Gent