ElaadNL kennis en innovatie om groei elektrisch rijden te ondersteunen

Sinds de intrede van elektrische auto’s in Nederland in 2009 is ElaadNL actief. Maar wat is hun rol nu precies? Om hier meer van te weten te komen stelden we enkele vragen aan twee medewerkers van ElaadNL: Nazir Refa (Senior data analist) en Daan Hammer (Projectmanager marktontwikkeling).

[Dit artikel verscheen eerder in Vexpansie 2021-3. | Tekst: Jeroen Quee, beeld: ElaadNL]

Nazir Refa heeft als achtergrond energiewetenschap en innovatiewetenschap en houdt zich vooral bezig met data-onderzoek op het gebied van elektrische voertuigen, laadinfrastructuur en slimme laadoplossingen. Daan Hammer is projectmanager marktontwikkeling en houdt zich bezig met het in beeld brengen hoe elektrisch rijden zich nu en in de komende periode ontwikkelt.

Wat is ElaadNL voor organisatie?
Refa: “ElaadNL is een kennis- en innovatiecentrum dat de mogelijkheden voor Smart Charging onderzoekt en test: elektrische auto’s slim en duurzaam opladen. ElaadNL is een initiatief van de gezamenlijke Nederlandse netbeheerders. Toen rond 2009 duidelijk werd dat elektrisch rijden belangrijk zou worden voor de toekomstige mobiliteit is het initiatief genomen om samen te werken om zo goed mogelijk de kennis over dit nieuwe fenomeen te bundelen. Eén van de eerste initiatieven was het plaatsen van publieke laadpunten in het openbaar gebied. Daar zijn er uiteindelijk in een paar jaar zo’n 3.000 van gerealiseerd. Door het laadgedrag bij deze palen waar te nemen konden de eerste inzichten in de laadbehoefte van de gebruikers tot stand komen.

“Sinds twee jaar is er ook de Nationale Agenda Laadinfrastructuur (NAL) waar naast overheden en marktpartijen ook ElaadNL deelnemer is namens de netbeheerders. Belangrijke drijfveer voor de NAL is dat de laadinfrastructuur geen drempel mag zijn voor de mobiliteitstransitie. De Nationale Agenda Laadinfrastructuur is een belangrijk onderdeel van het Klimaatakkoord en hierin wordt aangegeven dat het aantal oplaadpunten in ons land nog aanzienlijk moet toenemen. Wij doen onderzoek en delen de inzichten die daaruit volgen.”

Hoe maken jullie die inzichten bekend?
Hammer: “Elk kwartaal publiceren we een Outlook die ingaat op een bepaald aspect van het elektrisch rijden en laadinfrastructuur. In die Outlooks ligt veel nadruk op de verwachtingen voor de toekomst en de impact op het elektriciteitsnet. Meestal is daarbij de horizon een periode van vijftien jaar. Dat is interessant voor veel partijen in de markt evenals voor overheden. Op dit moment is een Outlook in voorbereiding die verder naar de toekomst kijkt en zich richt op de ontwikkeling van elektrische personenauto’s tot 2050. De Outlooks zijn beschikbaar via de website van ElaadNL.”

Kun je nog wat meer vertellen over hoe jullie je onderzoeken doen?
Refa: “Voor wat betreft het laden is een belangrijke werkwijze het combineren van informatie uit de markt met CBS-gegevens en ruimtelijke analyses op buurtniveau. Deze data zijn op geaggregeerd niveau openbaar beschikbaar. Dat geeft inzicht in wat je kunt verwachten. Daarnaast is een belangrijke activiteit het Testlab waarbij we bijna elk type laadpaal en elektrisch automodel – en binnenkort ook trucks en bussen – analyseren en testen.
Daarnaast doen we gedragsonderzoek dat zich richt op de elektrische rijders zelf. Het is uiteraard heel belangrijk om ook hun overwegingen en voorkeuren te kennen. We werken daarbij ook samen met gebruikersorganisaties zoals de Vereniging Elektrische Rijders (VER).

We voeren verder namens de samenwerkende netbeheerders de Netbeheerderskeuring uit. Hierbij wordt gekeken of het netbeheerdersgedeelte van nieuwe typen laadpalen die op de markt komen voldoet aan de actuele specificaties van de netbeheerders. Op deze manier wordt de kwaliteit, de betrouwbaarheid en veiligheid van het elektriciteitsnet en de laadpalen geborgd. Daarnaast ondersteunt ElaadNL partijen als provincies en gemeenten die grootschalig laadinfrastructuur uitrollen middels een aanbesteding. Advies wordt hierbij onder meer gegeven over veiligheid, open standaarden en Smart Charging.”

Hoe kan de parkeerwereld zijn voordeel doen met jullie inzichten?
Hammer: “We geven inzicht in waar je kunt verwachten dat auto’s gaan opladen. Daarbij maken we onderscheid naar drie locaties: wonen, werken en andere bestemmingen. De ontwikkelingen daarin zijn voor de parkeerwereld zeker interessant.
Daarnaast kijken we naar toepassingen van slim laden, waaronder ook in parkeergarages. Daarbij gaat het er bijvoorbeeld om hoe de beschikbare capaciteit zo goed mogelijk kan worden verdeeld over de laadbehoefte van de geparkeerde auto’s. Een voorbeeld van een locatie waar men dit onderzoekt is de parkeergarage bij het hoofdkantoor van Enexis in Den Bosch, waar verschillende toepassingen in de praktijk worden getest. Naast parkeergarages doen we onderzoek naar slimme laadpleinen.”

> Tekst: Jeroen Quee – Sweco/ redactie Vexpansie