Van wie is de stoep? Deelfietsen in openbare ruimte

In steeds meer gebieden zijn inmiddels commerciële aanbieders van deelscooters en deelfietsen actief. Daarbij worden scooters en fietsen op de stoep geparkeerd. Dit roept de vraag op in hoeverre de openbare ruimte gebruikt mag worden voor het stallen van deelscooters en deelfietsen.

 

[Dit artikel verscheen eerder in Vexpansie 2021-2. | Tekst: Maaike de Wit]

 

Het Hotel had op de stoep voor haar deur een aantal fietsen geplaatst, met een kettingslot afgesloten en voorzien van een sticker met daarop een nummer. Volgens de gemeente was dit commercieel uitstallen van fietsen in strijd met de APV. Volgens artikel 4.3 van de APV is het namelijk verboden om zonder vergunning voorwerpen op de weg te plaatsen en/of te hebben, tenzij het gaat om voertuigen. Citaat:

 

Artikel 4.3
Voorwerpen en stoffen op, aan, in of boven de weg
1. Het is verboden zonder vergunning van het college voorwerpen of stoffen op, aan, in of boven de weg te plaatsen, aan te brengen, te hebben of te storten.
2. Het verbod geldt niet voor:
[…]
c. voertuigen, met inbegrip van kinderwagens, kruiwagens en dergelijke kleine voertuigen;
[…]

De gemeente had het Hotel daarom een zogenoemde last onder dwangsom opgelegd, een sanctiebesluit waarbij het Hotel werd verplicht om de fietsen weg te halen op straffe van een boete. Het Hotel vecht het besluit aan.

 

Oordeel rechtbank
De rechtbank gaf de gemeente gelijk. Het plaatsen van fietsen kon volgens de rechtbank vergeleken worden met winkeluitstallingen, die evenmin niet zijn toegestaan op de stoep. Ook het stallen van de fietsen werd immers uit commerciële overwegingen gedaan. Volgens de rechtbank was niet gebleken dat de fietsen in gebruik waren bij de hotelgasten of medewerkers. De fietsen leggen beslag op de openbare ruimte in het private belang van de onderneming dat ten koste ging van de publieke functies van de ruimte. Juridisch vertaald waren de fietsen daarom aan te merken als ‘voorwerpen’ in de zin van de APV – die niet op de stoep mogen worden geplaatst – en niet als ‘voertuigen’, die wel in de openbare ruimte mogen worden gestald.

 

Het Hotel gaat in hoger beroep.

 

Oordeel Raad van State
In hoger beroep krijgt het Hotel gelijk. Het Hotel had in hoger beroep onder meer aangevoerd dat de fietsen niet waren uitgestald met een commercieel oogmerk, maar bedoeld waren voor gebruik door hotelgasten en hotel-medewerkers. Daarom waren het voertuigen (en niet: voorwerpen) en mochten ze wel op de stoep worden gezet.
Het Hotel krijgt van de Raad van State gelijk, maar om andere redenen. Geoordeeld wordt volgens de tekst van de APV dat onder het begrip ‘voertuig’ ook een fiets valt en dat nergens uit de APV blijkt dat fietsen die door een hotel worden ingezet niet langer als ‘ voertuig’ kunnen worden beschouwd. Aangezien het zogenoemde legaliteitsbeginsel met zich meebrengt dat bij sancties zoals een last onder dwangsom heel duidelijk moet zijn omschreven voor welke handelingen men een sanctie kan krijgen, kon de gemeente niet op grond van de APV een sanctie opleggen.

 

De ‘wijze les’ voor de praktijk
Amsterdam zal haar APV op dit punt moeten aanpassen om alsnog handhavend te kunnen optreden tegen de manier waarop het Hotel gebruik maakt van de stoep. De wijze les uit deze uitspraak is dus dat als een gemeente het stallen van (deel)fietsen en (deel)scooters op de stoep/ het openbaar gebied aan banden wil leggen, dit expliciet in de APV moet worden beschreven.

 

> Tekst: Maaike de Wit, advocaat partner Straatman Koster Advocaten

Tags

deelfietsen deelmobiliteit wet

Bekijk meer artikelen

Slimmer Parkeren in Dordrecht: naar sturend parkeerbeleid voor groene en leefbare stad

In het Mobiliteitsplan Dordrecht 2040 wordt een duidelijke koers uitgezet: Dordrecht wil een sterke, groene en leefbare stad zijn met een slimmer en sturend parkeerbeleid. Peter Vissers geeft inzicht in het beleid.

Lees meer

Parking Trend magazine 2/2025

In het juninummer van Parking Trend International magazine deelt EPA een hoofdartikel over 'Aanleg en renovatie van parkeergarages'. Toonaangevende bouwbedrijven geven hun mening.

Lees meer

Advies Onderzoeksraad na instorten hellingbanen parkeergarage Nieuwgein

Alle partijen die betrokken zijn bij het ontwerp, de bouw en het gebruik van een gebouw moeten gezamenlijk verantwoordelijkheid nemen voor de veiligheid van dat gebouw. Dat stelt de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV) in het onderzoeksrapport over de ingestorte hellingbanen van de parkeergarage bij het ziekenhuis in Nieuwegein.

Lees meer

Deelmobiliteit: leuke niche, maar geen oplossing

Er zijn van die innovaties waar de buitenwacht al jaren hoopvol naar kijkt, maar waar het echte succes maar niet wil komen. Deelmobiliteit is daar het schoolvoorbeeld van, aldus Carlo van de Weijer.

Lees meer

Markante personen uit de parkeerwereld | Sjoerd Stienstra: 50 jaar in het parkeervak

Wij kennen niemand die langer dan Sjoerd Stienstra in het parkeervak meeloopt. En dat komt niet in de laatste plaats doordat hij niet van ophouden weet. Hij is nog steeds ongelofelijk enthousiast over het vakgebied.

Lees meer

Makkelijker Rotterdam in en uit met P+R combi ticket

Rotterdam biedt vanaf 1 juni het P+R combi ticket. Daarmee kan de bezoeker een plek voor de auto reserveren op een P+R terrein én koopt de bezoeker een voordelig metro-, tram- of buskaartje van de RET.  

Lees meer
1 2 3 49