Wouter van Boggelen Tender manager, IP Parking B.V. heeft naar aanleiding van een case bij een van hun klanten de volgende vraag aan het Vexpan Expertteam voorgelegd.

Vraag aan Vexpan Expertteam

Is in een parkeergarage de wegenverkeerswet van toepassingen en is een voorrangsregeling te creëren ?

Antwoord aan IP Parking BV

Het expertteam concludeert dat op basis van jurisprudentie dat een openbaar toegankelijke parkeergarage beschouwd dient te worden als openbare weg waar de wegenverkeerswet van toepassing is. De feitelijke omstandigheden bepalen daarbij of de voorziening inderdaad openbaar toegankelijk is

Lees hier de gehele vraag en het uitgebreide antwoord met toelichting van het Expertteam.

De case

Het expertteam van Vexpan kreeg naar aanleiding van een specifieke case, waarbij op de uitrit van een parkeergarage het uitrijdend verkeer incidenteel wordt geconfronteerd met verkeer van rechts vanaf een minder intensief gebruikt parkeerdek, de vraag voorgelegd of hier de verkeerswetgeving van toepassing is. Dient ook hier, waar normaliter geen verkeer van rechts wordt verwacht, het verkeer van rechts voorrang te krijgen?

Het antwoord

Wegenverkeerswet
Op basis van jurisprudentie kan worden opgemaakt dat een openbaar toegankelijke parkeergarage beschouwd dient te worden als openbare weg waar dan ook de wegenverkeerswet van toepassing is. Zie onderstaande jurisprudentie:

• Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden, datum uitspraak 6-6-2018
• Gerechtshof Arnhem- Leeuwarden, datum uitspraak 19-4-2016

Interessant is de beschouwing geschreven door Roeland de Korte in 2013 over de wegenverkeerswet in relatie tot parkeervoorzieningen. In deze beschouwing stelt hij dat: “voor de beantwoording van de vraag of het in de concrete situatie al dan niet om een openbare weg in de zin van de Wegenverkeerswet gaat, zijn de feitelijke omstandigheden bepalend. Dat komt op het volgende neer: Als bij de ingang niets is te zien, dat er op zou kunnen duiden, dat de toegang voor wie dan ook verboden zou zijn en het zodoende duidelijk is, dat het eenieder vrijstaat van deze weg gebruik te maken, duidt dit er op, dat het om een openbare weg in de zin van de Wegenverkeerswet gaat. Als er sprake is van een door hekken en/of slagbomen afgesloten parkeerterrein, waar ook borden staan met de tekst “verboden toegang” en/of “eigen weg”, terwijl er daarnaast een meldplicht (bel) is, omdat de rechthebbende wil weten wie toegang tot dit (parkeer)terrein wil hebben, duidt dit er op, dat het niet om een openbare weg in de zin van de Wegenverkeerswet gaat. Wat de hekken of slagbomen betreft is het voor het antwoord op de vraag of het hier om een openbare weg gaat of juist niet, van belang om na te gaan gedurende welke tijden dit (parkeer)terrein met hekken en/of slagbomen is afgesloten. Als het (parkeer)terrein gedurende een groot aantal uren (bijvoorbeeld van 09.00 uur tot 21.00 uur op doordeweekse dagen en op zaterdag van 09.00 uur tot 18.00 uur) vrij toegankelijk is, terwijl er geen toezicht is op de bezoekers van dit (parkeer)terrein, duidt dit er op, dat het om een openbare weg gaat – ook al staan er bij de ingang van dit (parkeer)terrein hekken en/of slagbomen”.

Los van het feit dat een openbaar toegankelijke parkeergarage beschouwd dient te worden als openbare weg waar dan ook de wegenverkeerswet van toepassing is het, ook in die gevallen dat geen sprake is van een openbare weg, belangrijk om je als (weg)beheerder bewust te zijn van het feit dat de uitgangspunten uit de wegenverkeerswet door zowel bestuurders als andere gebruikers van de parkeervoorziening wel het referentiekader vormen voor gedrag en handelingen en dus zullen sommige situatie ook worden herkend en zal daar op worden gehandeld. Het is goed om daar in het ontwerp van verkeersmaatregelen dan ook zo veel mogelijk bij aan te sluiten.

Voorgestelde oplossingsrichtingen

In de toelichting op de casus zijn een tweetal mogelijke oplossingsrichtingen voorgelegd aan het Expertteam: variant 1 gaat uit van een voorrangssituatie voor verkeer van rechts, variant 2 is een variant waarbij de voorrangsregeling wordt aangepast ten gunste van de hoofdrijbaan richting de uitritten.

De oplossingsrichting van variant 1 is wat betreft het Expertteam werkbaar. Deze sluit in de basis ook het beste aan bij het reguliere principe dat verkeer van rechts voorrang heeft waarbij moet worden opgemerkt dat de vormgeving van de situatie in kwestie dusdanig is dat het nooit een per definitie veilige situatie zal worden omdat het daarvoor ontbreekt aan voldoende zicht. Ten aanzien van de geschetste variant 1 stellen wij nog de volgende optimalisaties voor:

• De tekst op de LUTO moet luiden “STOP: verkeer van rechts” en dus niet ‘Let op: Verkeer van rechts”.
• Aan weerszijden van de LUTO adviseren wij om een ledlamp positioneren die bij een gesloten speedgate op groen staat (of niet brandt). Op het moment dat de speedgate wordt geactiveerd kan deze lamp naar oranje en voor enkele seconden knipperen voor het verhogen van de attentiewaarde (en gaat gelijktijdig ook de LUTO branden), daarna gaan de lampen aan weerszijden van de LUTO op rood.
• Voor extra comfort voor de uitrijdende bestuurder adviseren we een verkeersspiegel te plaatsen op de kolom zodat de bestuurder kan zien of het verkeer van links inderdaad tot stilstand is gekomen.
• De toepassing van de bebording voor de afbuigende weg bij zowel de speedgate als op de hoofdrijbaan verduidelijkt de situatie niet. In de garage is immers geen sprake van een voorrangsweg (conform RVV B01). Vaste gebruikers van de garage die de situatie kennen zullen het bord negeren en voor incidentele gebruikers zal het bord eveneens verwarrend zijn. Toepassing van bord J08 (gevaarlijk kruispunt) zou meer logisch zijn. Los daarvan kan de discussie worden gevoerd over de vraag of de kruising bij de speedgate echt een kruising is of eigenlijk meer sprake is van een uitrit.
• De meerwaarde van de oranje lampen op de speedgate die begrijpen wij niet helemaal. Dit zijn vaste gebruikers dus die kennen de verkeersituatie. De vraag is of dit niet te veel afleidt van de aandacht die je wilt vestigen op de LUTO en de bijbehorende lampen.

De tweede variant uit de casus is wat ons betreft niet wenselijk want aangezien daarmee het probleem voor het uitrijdende voertuig niet wordt opgelost en feitelijk alleen maar wordt verslechterd. Vanwege de positie van de speedgate, de muur en de rijbanen ziet de bestuurder van het uitrijdende voertuig gewoonweg niets totdat deze ver genoeg de rijbaan op is gereden. Dat wordt nog verder bemoeilijkt omdat het erop lijkt dat de hoofdrijbanen ook nog eens heel licht onder een hellingshoek liggen. Als je dan ook nog eens de hoofdrijbaan voorrang geeft dan komt een uitrijdende auto, zeker bij drukte, amper tussen het andere verkeer waarbij als extra complicerende factor geldt dat het vanaf de speedgate enkel mogelijk is om uit te rijden op de linker uitrit bij de slagbomen want voor de rechteruitrit kan je de draai niet fatsoenlijk maken.

Conclusies
Op basis van jurisprudentie kan gesteld worden dat een openbaar toegankelijke parkeergarage beschouwd dient te worden als openbare weg waar de wegenverkeerswet van toepassing is. De feitelijke omstandigheden bepalen daarbij of de voorziening inderdaad openbaar toegankelijk is. In de onderhavige casus lijkt, op basis van de beschikbare informatie, aan die feitelijke omstandigheden te worden voldaan ondanks dat het overgrote deel van de garage vaste gebruikers zijn.

Het Expertteam adviseert in deze specifieke situatie om te opteren voor variant 1 uit de casus inclusief de voorgestelde optimalisaties voor het creëren.