“Het geheim van effectieve gedragsverandering zit ‘m in het inspelen op de juiste gedragsoorzaken op het juiste moment”, aldus gedragswetenschapper en beleidsadviseur Brandveilig Leven Nick Boersma. Dat klinkt eenvoudig, maar is dat ook zo?

“Als het simpel was, zag de wereld er heel anders uit. Voorspellen van gedrag en teweegbrengen van een gewenste gedragsverandering is complex”, geeft Nick Boersma toe. Als voorbeeld noemt hij de poging om mensen ertoe aan te zetten een rookmelder op te hangen. “Dit is een actueel onderwerp, waarbij je misschien direct al de neiging voelt opkomen om uit te leggen waaróm het zo belangrijk is om er een te hebben. Misschien probeer je kennis over nut en noodzaak te verhogen bij de ander. Maar vraag je de gemiddelde Nederlander of hij weet waarom rookmelders belangrijk zijn, dan is het antwoord: ‘Ja, natuurlijk wel!’ Is dan die aanpak van kennis vergroten wel zo effectief? Sommige mensen zijn in hun poging de ander te bewegen, geneigd om een negatieve ervaring te delen. Ze vertellen over een vreselijke brand bij kennissen die geen rookmelders hadden. Maar het oproepen van angst werkt in 9 van de 10 gevallen averechts”, benadrukt Boersma. “Nare verhalen en beelden van slachtoffers roepen bij de ontvanger vaak het gevoel op van schrik en weerstand. Dit zorgt ervoor dat ze het snel willen vergeten. Dus ook dat leidt maar zelden tot het gewenste gedrag van aankoop en het ophangen van rookmelders op de juiste plekken in huis.”

Ja zeggen, nee doen
Als gedragswetenschapper en beleidsadviseur Brandveilig Leven is Boersma sinds 2014 werkzaam bij Veiligheidsregio Limburg-Noord. Ook is hij voorzitter van de landelijke werkgroep gedragsverandering in het kader van brandpreventie. Vanuit de werkgroep wordt meegedacht met collega’s over wat er in campagnes of projecten nodig is om te zorgen dat mensen hun gedrag aanpassen, dus écht hun brandveiligheid verhogen. Met Noor Winkel, ook lid van de werkgroep gedragsverandering en coördinator (Brand)Veilig Leven bij de Veiligheidsregio Hollands Midden, is Boersma op dit moment betrokken bij de landelijke rookmeldercampagne. Een project van Brandweer Nederland in samenwerking met onder andere het ministerie van Binnenlandse Zaken en de Nederlandse Brandwondenstichting.

Meer informatie
> Lees het hele artikel op Brandveilig.com
– Dus hoe dan wel?
– Gedrag versnellen
– De juiste woorden kiezen