Verantwoordelijkheden en risico’s bij laadpalen in parkeergarages

Nederland ziet steeds meer elektrische auto’s en daarmee ook een groeiende vraag naar laadpalen. Tegelijkertijd zijn veel private en publieke garage-eigenaren en VvE’s beducht voor de gevaren die laadpalen in garages met zich mee zouden brengen. Een (periodieke) keuring van de elektrische installatie kan een hoop leed voorkomen.

[Dit artikel verscheen eerder in Vexpansie 2021-4. | Tekst Kees Boks]

Met de introductie, en groeiende populariteit, van elektrische auto’s en laadpalen komen ook verhalen over incidenten naar voren. Met name de gevolgen van een brand in een elektrische auto worden daarbij genoemd, waarbij de lange termijn van het brandgevaar eruit springt. Goede reden dus om brandrisico’s zo veel mogelijk uit te sluiten dan wel beheersbaar te maken. Zeker ook omdat vanuit verzekeraars ook steeds vaker aanvullende eisen worden gesteld om een polis te accepteren. Een (periodieke) keuring van de elektrische installatie en laadpalen zorgt voor een objectief oordeel over de staat van de installatie, en helpt daarmee potentiële problemen voorkomen. Tijdens deze keuring wordt de installatie visueel beoordeeld, ook worden er metingen en beproevingen uitgevoerd. Bij een periodieke inspectie is het aan te bevelen om thermografische opnamen te maken van de componenten om te bepalen or er geen afwijkingen zijn met een risico op brand.

Uitbreiding elektrische installatie
Het toevoegen van laadpalen aan de elektrische installatie geldt als een uitbreiding van de installatie. Vanuit het bouwbesluit is het verplicht om bij oplevering van de installatie een NEN 1010 keuring te hebben gedaan. Voor een uitbreiding van de installatie is deze verplichting er niet expliciet, maar de oplevering van de installatie moet wel goed zijn. Maar wat is precies goed? Natuurlijk is het zo dat veel installaties goed opgeleverd worden, maar er zijn ook voorbeelden waarbij dat niet het geval is. Vaak wordt er dan geredeneerd dat keuren te duur of te omslachtig is. Om vervelende discussies achteraf te voorkomen is het echter wel goed om een onafhankelijke partij de uitbreiding van de elektrische installatie te laten keuren. Als vanuit deze NEN 1010 hoofdstuk 61 keuring een keuringsrapport wordt opgemaakt waarin staat dat er geen tekortkomingen zijn op de elektrische installatie met betrekking tot de laadpalen weet u zeker dat de installatie goed opgeleverd is!

Periodieke keuring
Na de opleveringskeuring is er geen eenduidige wettelijke grondslag om de elektrische installatie periodiek te laten keuren zoals die er wel is bij de oplevering. Worden de laadpalen gebruikt in een werkgever-werknemer relatie (bijv. door het gebruik van de laadpalen op kantoor) dan geldt het arbobesluit wat zegt dat de werkgever veilige werkomstandigheden moet creëren. Dat is een basis om de installatie toch periodiek te laten keuren, om daarmee zeker te weten dat na verloop van tijd de laadpalen nog steeds geen gevaar opleveren. In de praktijk zien we dat de keuring van de toegevoegde laadpalen vaak wordt gecombineerd met de keuring van de installatie van het pand zelf, om zodoende alles in 1 keer gekeurd te hebben. De laadpalen worden feitelijk nooit vaker elektrisch gekeurd dan de rest van de installatie. De periodiciteit van de herinspectie is te bepalen op basis van één van de bijlagen in de NEN 3140 of op basis van verzekeringseisen. Afhankelijk van de precieze wensen of eisen kan dit gebeuren aan de hand van NEN 3140 Bedrijfsvoering van elektrische installaties (dus in de gebruiksfase) , NEN 1010 Elektrische installaties voor laagspanning (alle eisen aan de installaties als ook nieuwbouw- en periodieke inspecties) hoofdstuk 62 (periodieke inspectie) of een SCIOS Scope 8 (inhoudelijk nagenoeg gelijk aan een NEN 3140 inspectie) of Scope 10 keuring, deze keuring is juist meer gericht op brandveiligheid dan op persoonlijke veiligheid. Daarom zien wij in de markt vaak gecombineerde aanvragen voor NEN 3140/Scope 8 samen met een Scope 10 inspectie. Ondanks de wijzigende elektrische systemen in de auto’s heeft dit geen effect op de noodzaak van het uitvoeren van een (periodieke) inspectie.

Eisen verzekeraars
Een andere basis om periodiek de elektrische installatie te laten keuren kan zijn de aanvullende/strengere eisen vanuit verzekeraars. Er zijn inmiddels verzekeraars die een keuring aan de hand van bovengenoemde normen eisen als onderdeel van de acceptatie van de polis. Daarnaast zien we dat bij het accepteren van polissen voor zonnepanelen er door sommige verzekeraars al periodiciteit wordt geëist. Dat is voor laadpalen momenteel nog niet zo, maar het ligt in de lijn der verwachting dat dat in de toekomst gaat veranderen. Tot slot zijn er verzekeraars die een premiekorting geven als de vaste elektrische installatie (waar de laadpalen onderdeel van zijn) periodiek gekeurd wordt.

Afwijkingen
Vanuit de jarenlange ervaring die de TÜV Nederland inspecteurs hebben, zien ze 2 situaties met enige regelmaat terug als het gaat om afkeurpunten.
• Het ontbreken van aardlekschakelaars. Deze dienen als persoonsbeveiliging om te voorkomen dat iemand geëlektrocuteerd wordt als er bijvoorbeeld een kabel beschadigd is. Aanwezigheid van een aardlekschakelaar lijkt weliswaar volkomen logisch, toch blijkt deze in de praktijk nog wel eens te ontbreken.
• Niet correct zijn van de beveiliging door de uitbreiding van de installatie met laadpalen. Bijvoorbeeld doordat er onvoldoende rekening is gehouden met de capaciteit van de huidige installatie. Het toevoegen van laadpalen kan ervoor zorgen dat de capaciteit overschreden wordt, met het risico op brand en/of ongewenste uitval van de installatie als gevolg.
• Laadpalen niet op een aparte groep aangesloten maar gecombineerd met al bestaande groepen wat leidt tot overbelasting of erger van de bestaande installatie.

Wilt u zelf een eenvoudige check doen op veelvoorkomende afwijkingen na oplevering van de installatie of periodiek onderhoud aan de installatie? Onze inspecteurs hebben een checklist opgesteld waarmee u eenvoudig een paar punten kunt nalopen om uw installatie op deze punten te controleren.

Tekst: Kees Boks, Technical manager E-inspecties TÜV Nederland