Snelladen in de stad essentiële toevoeging aan laadnetwerk

Snelladers vind je nu voornamelijk langs de snelweg. Om te voldoen aan de toenemende snellaadbehoefte zijn er meer snelladers in de stad nodig. De parkeerduur van de gebruiker en het benodigde vermogen van het snellaad­station moeten daarbij op elkaar afgestemd worden.

[Dit artikel verscheen eerder in Vexpansie 2021-2. | Tekst: Daan Hammer, Beeld: Over Morgen]

Goed nieuws: de snellader voor elektrische auto’s is in opkomst. In maart 2021 waren er al 2.109 snellaadpunten in Nederland (bron: RVO). Het netwerk van laadinfrastructuur moet naast reguliere laadpalen ook uit voldoende snelladers bestaan om de transitie naar elektrisch vervoer op grote schaal te kunnen realiseren. Reguliere laadpalen zijn vooral geschikt om thuis of op bestemming de elektrische auto langdurig te laden. Snelladers zijn van essentieel belang voor elektrische rijders die lange afstanden willen afleggen. Echter, nu worden snelladers nog voornamelijk langs de snelweg geplaatst. In de toekomst zijn meer snelladers in de stad essentieel om ook tussen de ritten door bij te kunnen laden. Bovendien kunnen snelladers het reguliere laadnetwerk ontlasten.

Wat is snelladen?
Het verschil tussen snelladen en regulier laden is het vermogen waarmee een elektrische auto opgeladen wordt. Bij reguliere laders wordt er met een maximaal vermogen van 22 kilowatt (kW) geladen. Bij snelladers kan het vermogen variëren van 43 kW tot 350 kW. Een elektrische auto laadt bijvoorbeeld bij een reguliere laadpaal 200 kilometer in ongeveer 200 minuten, terwijl een snellader met een vermogen van 350 kW hetzelfde aantal kilometers laadt in ongeveer 8 minuten. In figuur 1 figuur zijn de laadtijden bij verschillende vermogens weergeven.

Het benodigde vermogen van een snellader is afhankelijk van het voertuig en de gebruiker. Hoewel elektrische auto’s een steeds grotere actieradius hebben, blijft snelladen noodzakelijk voor automobilisten die veel onderweg zijn. Dit zijn bijvoorbeeld taxi’s en (stads)logistiek, ook wel ‘veelrijders’ genoemd. Daarnaast gebruiken particuliere elektrische rijders snelladers ook als range-extender. Op basis van de verschillende type gebruikers zien we een behoefte aan snellaadinfrastructuur op drie schaalniveaus:

• Bestemmingsladen: het parkeerladen op straat, in parkeergarages, bij bedrijven en bij mensen thuis. Dit zijn zowel openbare laadpalen als (semi-)private laadpunten en kan snel- en regulier laden zijn.
• Snelladen langs corridors: snelladers of snellaadstations langs wegen met de meeste vervoersbewegingen en waar de langste ritten worden gemaakt: snelwegen en provinciale wegen.
• Snelladen in de stad: snelladers én -stations in de stad of gemeente.

De meeste bestaande snelladers staan langs corridors. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de snellaadstations van Fastned en Ionity langs de snelweg en snellaadstations van Tesla en Allego bij Van der Valk hotels. Snellladers langs een corridor worden gebruikt door doorgaand elektrisch verkeer dat een lange afstand aflegt en even snel moet ‘bijtanken’. Snelladers in de stad zien we nog relatief weinig. Voor elektrische veelrijders, zoals taxi’s of pakketbezorgers, zijn deze snelladers onmisbaar. Zij leggen dagelijks lange afstanden af binnen de stad en moeten tussen de ritten door op kunnen laden. Een enkele snellader met bijvoorbeeld een relatief laagvermogen bij een supermarkt is dan niet genoeg. Deze snelladers zijn vooral nuttig voor particulieren en ontlasten daarmee het reguliere laadnetwerk. Om de transitie ook voor andere doelgroepen mogelijk te maken, zijn er meer snelladers nodig in de stad.

Waar plaats je snelladers in de stad?
Bij het kiezen van een snellaadlocatie is het belangrijk om te analyseren wat de huidige en toekomstige gebruikersgroepen zijn van elektrisch vervoer. Deze gebruikersgroepen vormen het uitgangspunt voor de locaties. De parkeerduur van de gebruikers en het vermogen van de snellader moeten daarbij goed op elkaar afgestemd worden, bijvoorbeeld door de verkeersstromen in kaart te brengen. Een analyse van de potentiële snellaadlocaties zal laten zien dat er meer geschikte locaties zijn dan alleen een deel van de bestaande tankstations. Snelladers kunnen bijvoorbeeld een meerwaarde hebben op taxistandplaatsen, horeca- en winkellocaties.

Gemeenten spelen een grote rol bij het plaatsen van snelladers. Het is als gemeente belangrijk om daarbij vooruit te denken. Neemt de gemeente zelf het initiatief of wordt het overgelaten aan de markt? De snellaadbehoefte is mogelijk op dit moment nog niet groot, maar in de toekomst zal deze behoefte steeds groter worden. Naast de elektrificatie van personenauto’s is de elektrificatie van logistiek en taxi’s inmiddels ook aan het versnellen. De gemeente Utrecht heeft hier al invulling aan gegeven met een concessie openbaar snelladen. In deze concessie zitten 19 locaties, waaronder bedrijventerreinen en winkelcentra, waar in totaal 61 snelladers geplaatst kunnen worden. In de gemeente Den Haag zijn er al drie snellaadstations in de stad, waaronder aan de Laan van Meerdervoort. Het begin van het snellaadnetwerk in de stad is er dus al. Nu is het tijd om in heel Nederland door te pakken om te voldoen aan de toenemende snellaadbehoefte van elektrische auto’s.

> Tekst: Daan Hammer, Adviseur Duurzame Mobiliteit bij Over Morgen