Laadpleinen waar groepen elektrische auto’s slim opgeladen worden, zijn definitief doorgebroken in Nederland. De clustering van laadpunten biedt voordelen voor automobilisten en gemeenten. En slimme technieken maken het mogelijk om het laden zo te sturen dat optimaal gebruik gemaakt wordt van de beschikbare capaciteit op het stroomnet. Dat is de conclusie van de Proeftuin Slimme Laadpleinen waarin de afgelopen twee jaar 46 laadpleinen in 19 gemeenten zijn aangelegd en uitgetest. Het project is op 14 december 2022 afgesloten met een bijeenkomst in slot Zeist waar ook staatssecretaris Vivianne Heijnen van het ministerie van I&W aanwezig was.

[Bron: NKL Nederland]

Waar in het recente verleden nog vooral individuele laadpalen werden geplaatst, zie je nu steeds meer laadpleinen verrijzen met tientallen laadpunten voor elektrische auto’s. Voor de opschaling van de laadinfrastructuur biedt het aanleggen van laadpleinen een aantal voordelen. Zo kunnen in één klap veel extra laadpunten in een bepaald gebied gerealiseerd worden. Waarna het aantal elektrische auto’s en bijbehorende gereserveerde parkeerplekken gefaseerd kan groeien zonder dat telkens opnieuw de straat open hoeft. De aanlegkosten van laadpleinen zijn lager door de schaal van een plein. En voor de EV-rijder zijn pleinen beter vindbaar en is de laadzekerheid groter omdat er meer kans is op een vrije plek. In het project is ook in kaart gebracht waar de grootste potentie ligt voor de ontwikkeling van grote laadpleinen (minimaal 20 parkeervakken) in Nederland. De onderzoekers zien zo’n 2.600 parkeerpleinen als kansrijke locaties om te transformeren in slimme laadpleinen. Deze locaties bieden ruimte aan de realisatie van ongeveer 40.000 laadpunten.

Laadplein en duurzaam energiesysteem
Door de concentratie van laadpunten en auto’s, bieden slimme laadpleinen goede mogelijkheden om elektrische auto’s in te zetten als onderdeel van een duurzaam energiesysteem. Hier zijn verschillende voorbeelden van uit de proeftuin. Als eerste voorbeeld het laadplein in Culemborg waar EV-rijders slim kunnen laden bij een zonnedaklaadplein. Via een app kunnen gebruikers laadkosten besparen, door stroom af te nemen op de goedkope momenten. In Utrecht is bijvoorbeeld een koppeling ontwikkeld tussen de agenda van de deelauto’s en de energiemarkt. Doordat er inzicht is wanneer de auto’s weggaan en hoe ver ze gaan rijden, kan de overige capaciteit gebruikt worden om slim te laden. Als laatste voorbeeld wordt in Lelystad stroomverlies voorkomen door een zogenaamde DC-DC koppeling tussen zonnecarport en de laadpunten. Hierbij is geen omvorming nodig van wisselstroom (AC) naar gelijkstroom (DC). Niet alleen stroom vanuit zonnepanelen kan direct gebruikt worden voor het laden van de auto’s.

Er zijn binnen de proeftuin ook succesvolle tests gedaan met het laden het ene voertuig door andere voertuig aangesloten op het laadplein, via een batterij of via een naastgelegen gebouw. Daarnaast kunnen op pleinen op kleinere aansluitingen op het stroomnet meer auto’s geladen worden door het laden af te stemmen en in de tijd te spreiden. Zo gebruik je de capaciteit van het stroomnet optimaal ook bij de verwachte groei van het aantal ladende auto’s. Diverse beheerders van laadpalen (CPO’s) hebben binnen de proeftuin op basis hiervan een verdienmodel ontwikkeld, veelal door de laadsessies te koppelen aan de energiemarkt. Waardoor het naast duurzamer ook nog eens financieel aantrekkelijker wordt.

Proeftuin Slimme Laadpleinen
De Proeftuin Slimme Laadpleinen is onderdeel van de Nationale Agenda Laadinfrastructuur (NAL), gesubsidieerd door het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (I&W), ondersteund door Nationaal Kennisplatform Laadinfrastructuur NKL, het kennis- en innovatiecentrum van de netbeheerders ElaadNL en projectbureau Over Morgen.

Meer informatie

> Een aantal rapporten over de bevindingen van het project komen de komende tijd nog beschikbaar
> nklnederland.nl/slimme-laadpleinen.