Organising mobility for a sustainable society

Waysis, met als werkmaatschappijen TMC en Brickyard, is te vinden in de voorhoede van de Nederlandse markt van verkeer en mobiliteit. Hun producten bestrijken het gebied van parkeren, handhaving, stadsafsluiting en aanverwante verkeerstechniek. De broers Paul, Robert Jan en Eric Staartjes zijn al decennia de drijvende kracht achter dit van oorsprong familiebedrijf. Wij spraken met de eerstgenoemde twee over hun bedrijfsgeschiedenis en hun visie op stedelijke mobiliteit en parkeren.

[Dit artikel verscheen eerder in Vexpansie 2021-2. | Tekst: Sjoerd Stienstra]

Hoe zijn jullie in de parkeerwereld verzeild geraakt? 
Dat begon eigenlijk al 1927. Onze grootvader had een fietsenstalling in Hilversum, een fietsparking, en verkocht daar onderdelen van fietsen. In die tijd kwamen er steeds meer auto’s, en die werden heel ‘kaal’ geleverd, zonder ruitenwisser, zonder clignoteur, noem maar op. Hij ging dus ook auto-onderdelen verkopen, en dat werd in de loop van de jaren een enorm groot bedrijf, een van de allergrootste bedrijven in carcomponents. Daar kwamen ook andere toepassingen bij, bijvoorbeeld tachografen voor vrachtauto’s en taximeters (vandaar de naam TaxameterCentrale, TMC)

In die tijd waren wij jonge jochies, wij wilden andere dingen gaan doen in de wereld. Dat is inderdaad even gebeurd, maar toen begin jaren ’90 onze vader richting pensioengerechtigde leeftijd ging gaf hij aan het bedrijf te willen verkopen en vroeg wat wij daar van vonden. Toen zijn wij bij elkaar gaan zitten en hebben we het bedrijf overgenomen, eerst met zijn tweeën en later is daar ook onze derde broer, Eric, die in de financiële sector zat, bijgekomen.

In de zestiger jaren is het bedrijf ook al met parkeren begonnen, met een parkeermetertje van Kienzle. Toen wij het bedrijf overnamen in 1993 kwam net de fase dat de meters van straat gingen en vervangen werden door parkeerautomaten. Die eerste fase hebben we ons vooral geconcentreerd op het verkopen van parkeerautomaten en we hebben we wat andersoortige bedrijfsonderdelen afgestoten en focus aangebracht op TMC. Maar al vrij snel, een paar jaar daarna, hebben we door een overname ook de parkeerhandhaving in ons pakket opgenomen. Dat speelt nog steeds een enorm belangrijke rol, onder meer met scanauto’s, milieuzones en camerahandhaving. En in die tijd zaten we ook nog wel in andere dingen: telecommunicatie, apparatuur voor taxi’s en dergelijke, we waren toen nog wat wilder dan nu. Maar we zijn steeds meer gaan focussen, en het werd steeds meer parkeren, parkeren, parkeren, en handhaving.

Hoe staan jullie daar nu in, met de razendsnelle technologische ontwikkelingen?
Innovatie is voor ons steeds een belangrijke drijfveer geweest. Al in de negentiger jaren zagen wij dat in de mobiliteit heel veel dingen samenhangen, dat je breder moest kijken.  Wij waren bijvoorbeeld de eerste in Nederland met het verzamelen van mobiliteitsdata in de cloud. Ook in de ontwikkeling van belparkeren liepen we voorop. Via via kwamen wij contact met een Fins bedrijf dat daarmee experimenteerde. We hebben daarmee een proef gedaan, maar dat was nog niet uitontwikkeld. Toen zijn we het zelf gaan doen en zijn we begonnen met wat nu Yellowbrick heet. Dat werd heel succesvol, wij hebben dat heel goed in de markt kunnen zetten. Maar dat is wel een heel kapitaalintensieve business, we hebben het daarom een aantal jaren geleden verkocht. We zaten toen al in 16 landen, vele honderden steden. Het is nu één van de grotere ter wereld.

Wat we daar wel aan overgehouden hebben is onze clearingfunctie, het afhandelen van betalingen. Want dat is wat je eigenlijk doet met Taxameter en Brickyard. Als jij bij een parkeerautomaat betaalt komt die via onze afhandeling binnen in een speciale stichting en wij clearen dat naar de steden. Wij zijn dan ook een officiële door De Nederlandse Bank ‘vrijgestelde betaaldienstverlener’. Wij kunnen dus betalingen verwerken, niet alleen voor onze eigen systemen maar ook voor anderen. We doen dat op dit moment nog alleen in de parkeerbranche, maar we kunnen in principe ook betalingen verwerken voor derden. We bundelen de betalingen per gemeente en geven rapportages af aan de steden. Voor hun een enorm gemak omdat ze geen stapel data hoeven te verwerken; minder werk en minder kosten.

Welke toekomstige ontwikkelingen op parkeergebied staan ons de komende jaren te wachten?
We zien ten eerste dat de automaten verdunnen in de steden, ze staan verder uit elkaar, maar tegelijkertijd zien we dat parkeren nog steeds uitbreidt en de gereguleerde gebieden groter worden. Voorlopig zullen de automaten niet uit het straatbeeld verdwijnen, er blijft een (langzamerhand kleiner wordende) groep parkeerders over die geen gebruik maakt van belparkeren of soortgelijke systemen. Maar de eisen voor parkeerautomaten veranderen wel steeds sneller, onder invloed van innovaties als hightech hosting, betalingsafwikkeling en dergelijke. Dat betekent dat er bijna elk jaar updates moeten plaatsvinden. Dat is een hele specifieke markt waarin wij erg sterk zijn. Daarbij komt ook nog dat elke gemeente zijn eigen specifieke wensen heeft, waardoor in de praktijk geen twee bestekken gelijk zijn.

Automaten krijgen allemaal nieuwe functionaliteiten, bijvoorbeeld milieuzonering, aparte tarieven voor voertuigen met verhoogde uitstoot of juist elektrische voertuigen. Dat betekent dat de automaat, om het juiste tarief te bepalen het kenteken moet herkennen, via de hostingcentrale contact zoeken met de RDW, en een signaal teruggeven: deze wagen is klasse X, tarief is Y.

En niet alleen betalingen, maar ook handhaving zal steeds geavanceerdere technieken vragen om kentekens te herkennen en te classificeren. Camerasystemen zullen daarin een belangrijke rol spelen. Dat is vooral ook het terrein van Brickyard, niet alleen voor parkeerhandhaving, maar bijvoorbeeld ook toegangscontroles, bijvoorbeeld voor binnensteden (in plaats van bollards), of het tegengaan van doorgaand sluipverkeer, brommers op fietspaden, auto’s op busbanen, noem maar op. In historische binnensteden met een beperkt aantal toegangen zou je zelfs kunnen denken aan een verblijfsheffing, in plaats van parkeertarieven.

Cameratechniek biedt ook uitgelezen mogelijkheden om openbaar medegebruik van particuliere parkeerterreinen, bijvoorbeeld bij bedrijven, mogelijk te maken. Ontwikkelingen genoeg, en wij hebben nog wel een paar ideetjes. De broers zijn nog niet klaar!

> Tekst: Sjoerd Stienstra, redactie Vexpansie
> Waysis