Bewustzijn creëren voor stedelijke toegangsregels

Stel je een stad voor met veel minder voertuigen dan vandaag, met alleen de meest noodzakelijke en milieuvriendelijke. Een droom voor stedelijke mobiliteitsplanners: geen congestie, gezondere en actievere mobiliteit, betere luchtkwaliteit, minder lawaai, meer verkeersveiligheid. Dit vergt echter een betere toepassing van de toegangsregels voor voertuigen in de stad (UVARs).

[Dit artikel verscheen eerder in Vexpansie 2021-3. | Tekst Manon Coyne]

De Europese voorbereidende actie UVAR Box, die van september 2020 tot augustus 2022 wordt gefinancierd door het DG MOVE van de Europese Commissie, ondersteunt de implementatie van UVARs (Urban Vehicle Access Regulations) in Europese steden. Dit project wordt uitgevoerd door een consortium van 11 partners, gecoördineerd door het Portugese ITS-adviesbureau ARMIS Group.

Wat zijn UVARs?
De Europese Commissie definieert UVARs zeer ruim als: “maatregelen om de toegang van voertuigen tot de stedelijke infrastructuur te reguleren”. In dit verband zijn in stedelijke gebieden verschillende technieken en typologieën toegepast om de toegang van voertuigen tot de stedelijke infrastructuur te reguleren. Voorbeelden van dergelijke maatregelen zijn:

• Milieuzones waar alleen voertuigen onder een bepaald emissieniveau bepaalde zones in steden of regio’s mogen binnenkomen;
• Congestieheffingen waarbij betaald moet worden om toegang te krijgen tot een bepaald gebied;
• Zones met beperkt verkeer waar vergunningen voor een bepaald type reis of voertuig nodig zijn voor de toegang;
• Parkeerregelingen die parkeren in bepaalde zones beperken tot vergunninghouders en bepaalde tijdstippen van de dag;
• Voetgangerszones waar het grootste deel van, of al het verkeer met, voertuigen verboden is.

Moeilijk te implementeren
UVARs worden individueel vastgesteld door stedelijke gemeenten in heel Europa. Aangezien elke stad uniek is wat betreft omvang, economisch potentieel van de inwoners, gebruik van particuliere voertuigen en infrastructuur, verschillen de maatregelen om congestie te verminderen sterk van stad tot stad.

Hoewel een verscheidenheid aan maatregelen kan worden beschouwd als eerlijke individuele beslissingen van elk stedelijk gebied, doen zich bepaalde problemen voor wanneer personen of bedrijven naar verschillende steden reizen zonder op de hoogte te zijn van de meest recente voorschriften. Een dergelijk potentieel gebrek aan algemeen toegankelijke informatie kan verstrekkende gevolgen hebben. Laten we eens kijken naar twee denkbeeldige voorbeelden:

Een jong gezin wordt met hun busje het centrum van een vreemde stad ontzegd: Een echtpaar met kinderen, dat in een buitenwijk van een grote stad woont met een goed functionerend openbaarvervoerssysteem en fietspaden, bezit een vijftien jaar oud busje die zij niet vaak gebruiken. Ze gaan met hun bestelwagen op vakantie in een ander land, en besluiten het historische centrum van een stad te bezoeken. De navigatie-app op hun smartphone leidt hen naar de bezienswaardigheid van de stad. Niettemin worden ze aangehouden wegens illegale toegang tot een bepaalde milieuzone. Naast een boete moet het jonge gezin in een P&R buiten de stad overnachten en naar het centrum van de stad met de trein.

Een expediteur krijgt een boete voor een levering op de verkeerde tijd en plaats: Gespecialiseerd in B2B-logistiek en actief in verschillende landen met klanten in de binnensteden, heeft een expediteur zijn eigen UVAR-database voor zijn vracht­wagenchauffeurs opgezet. Deze informatie wordt samengesteld door hun IT-afdeling en stagiaires, die informatie verzamelen van klanten en beschikbare websites. Het bijhouden van de database wordt steeds tijdrovender naarmate het bedrijf en zijn netwerk van klanten groeien, en het aantal UVARs snel toeneemt. Een van de vrachtwagenchauffeurs rijdt en parkeert voor een levering per ongeluk in een gereglementeerde zone. Het bedrijf krijgt een boete van vier cijfers.

Zoals uit deze voorbeelden blijkt, kunnen het grote en steeds toenemende aantal en de grote verscheidenheid aan regels om steden binnen te komen een belemmering vormen voor het vrije verkeer van goederen en personen in de EU. Bovendien hebben inbreuken op deze maatregelen een negatieve invloed op de progressie van de doelstellingen (verbetering van de luchtkwaliteit, vermindering van de geluidshinder, verhoging van de veiligheid, enz.) Ten slotte ontvangt de Europese Commissie veel klachten van gefrustreerde automobilisten over boetes en een gebrek aan informatie.

Doel UVAR Box
Het doel van de UVAR Box voorbereidende actie is om de regelgeving toegankelijker te maken voor de weggebruikers in steden. Om dit te bereiken worden instrumenten ontwikkeld voor de digitalisering van de regelgeving, en de integratie daarvan in navigatiediensten en -toepassingen. De belangrijkste resultaten van de activiteiten van UVAR Box zijn:

• Een datamodel voor de gegevens de toegangsregels voor voertuigen in de stad (UVARs),
• Een format van UVAR-data die leesbaar is voor machines om het mogelijk te maken om deze data te integreren in navigatiesystemen of apps,
• Een gebruiksvriendelijke software tool, documentatie, en training die de autoriteiten helpt om hun UVARs te vertalen naar dit format.

De consortiumpartners hebben informatie verzameld bij de lokale autoriteiten die UVARs beheren, om een overzicht van UVARs in Europa te beheren. Dat vormt de basis voor een format dat geschikt is voor de maatregelen die momenteel worden genomen en ook voor toekomstige maatregelen. Een questionnaire die dient te worden ingevuld door de lokale autoriteiten die verantwoordelijk zijn voor de UVARs, staat gedurende het hele project open om het overzicht aan te vullen, en het format te blijven verbeteren. Verschillende meetings en interviews worden georganiseerd om de integratie van meer UVARs te ondersteunen.

Vier project partners zijn verantwoordelijk voor toebedeelde landen waarvoor zij steden benaderen om bewustzijn te creëren over het UVAR Box project en resultaten, en om het gebruik van de resultaten aan te moedigen. De steden buiten deze landen worden benaderd door de partner die daarvoor de beste contacten heeft.

Momenteel is er een eerste datamodel ontwikkeld, dat door enkele steden met hun UVARs wordt getest. Het is de bedoeling dat het datamodel dit najaar af is. Tegelijkertijd is er begonnen met het ontwerpen van tools om de digitalisering van UVARs met het ontwikkelde datamodel makkelijker te maken. Deze tools worden samen met de toekomstige gebruikers ontwikkeld: UVAR-verantwoordelijke autoriteiten, die de UVAR-gegevens zullen digitaliseren. Deze tools zijn vóór het voorjaar van 2022 klaar voor gebruik. De UVAR-verantwoordelijke autoriteiten zullen vervolgens worden opgeleid in het gebruik van de tools. De betrokkenheid van belanghebbenden zal de invoering ervan door alle relevante autoriteiten, maar ook door dienstverleners en nationale datadiensten, ondersteunen. Grootse plannen, die alleen succesvol zullen zijn als ze worden gedeeld!

Tekst: Manon Coyne, Project Officer at POLIS Network