Slim parkeren helpt woningbouwopgave en mobiliteitstransitie

We combineren steeds meer functies in onze fysieke leefomgeving. De concurrentie om het gebruik van de ruimte neemt toe. Professionals die zich bezighouden met parkeervraagstukken moeten steeds vaker keuzes maken, die aansluiten bij de totale mobiliteitsbehoefte en die impact hebben op de kwaliteit van de fysieke leefomgeving.

[Dit artikel verscheen eerder in Vexpansie 2021-2. | Tekst: Eline Devillers, Joost Kessler, Henk van Rhijn en Christian Ratering]

De parkeernormen die regelmatig gebruikt worden, zijn niet altijd passend in deze nieuwe situatie. Rigide toepassing ervan kan leiden tot een hoge parkeerdruk enerzijds of juist leegstaande parkeervoorzieningen anderzijds. Door met meer maatwerk en flexibiliteit om te gaan met de parkeernormen, kan er meer rekening gehouden worden met de gewenste inrichting van de leefomgeving en gewenste veranderingen qua mobiliteit en duurzaamheid. De mobiliteitsexperts van Ecorys ontwikkelen in opdracht van provincie Gelderland, samen met de Gelderse gemeenten, een handreiking. Deze handreiking helpt professionals bij het maken van passende, innovatieve keuzes op het gebied van mobiliteit en parkeren. Projectleider Henk van Rhijn van provincie Gelderland ziet hierin kansen om de woningbouwopgave te versnellen.

De opgave
Overheden staan voor samenhangende uitdagingen op gebied van economie, mobiliteit, woningbouw en leefbaarheid. Parkeren is een onderwerp dat aan al deze aspecten raakt. Hierbij ontstaat steeds meer behoefte aan maatwerk en flexibiliteit. De parkeerbehoefte blijkt in de praktijk regelmatig niet (meer) overeen te komen met de traditionele benadering vanuit parkeernormen. Er is een toenemende trend naar meer deelmobiliteit en toekomstbestendige vervoerswijzen als openbaar vervoer en fietsen. Zeker in verstedelijkte gebieden, waar andere vormen van mobiliteit goede alternatieven bieden, kan een gemeente volstaan met lagere parkeernomen. Door meer maatwerk en flexibiliteit bij de toepassing van parkeernormen kan het parkeerbeleid sterker bijdragen aan andere ambities. Bijvoorbeeld die op het gebied van ruimtelijke kwaliteit, oog houden voor de belangen van de inwoners en de functies in het gebied en voldoende flexibiliteit naar de toekomst.
Steeds meer gemeenten zoeken daarom naar mogelijkheden om toekomstgerichter om te gaan met parkeerbeleid. De provincie ondersteunt haar gemeenten graag bij het delen van kennis en ervaringen en het bieden van concrete handvatten voor passende parkeernormen. Ecorys is gevraagd om deze handreiking samen met provincie en gemeenten op te stellen. Hierin wordt niet alleen aandacht besteed aan de inhoudelijke onderbouwing, maar ook aan de juridische verankering, de samenwerking met projectontwikkelaars en de participatie met de omgeving.

Verschillende belangen
Van de mobiliteitsprofessional bij een gemeente wordt een goede onderbouwing bij de gemaakte keuzes verwacht. Christian Ratering van gemeente Ede is één van de mobiliteitsprofessionals die hier in de dagelijkse praktijk mee te maken krijgt. Hij herkent het belang van goed onderbouwde keuzes. “Er zijn altijd voor- en tegenstanders van beleidskeuzes. De voorstanders tonen begrip en hechten waarde aan de kwaliteit van hun leefomgeving. Zij willen graag bijdragen aan een betere luchtkwaliteit, aan minder geluidsoverlast en kiezen bewust voor schonere vervoersmiddelen. Er zijn ook mensen die daar niet voor openstaan. Zij vinden dat parkeerdruk door anderen wordt veroorzaakt en beschouwen het als hun recht om een parkeerplaats op openbaar terrein te hebben, liefst zo dicht mogelijk bij hun voordeur. Voor beide groepen geldt dat we een goed, breed gedragen verhaal willen vertellen. Dit vergt een andere aanpak dan we gewend zijn. Parkeren en parkeernormen zijn slechts een onderdeel van het verhaal, waarin de kwaliteit van de fysieke leefomgeving en de totale mobiliteitsbehoefte centraal staan.”

Samen met gemeenten
De handreiking die Ecorys opstelt, helpt de professional bij het maken van keuzes op het gebied van parkeren en mobiliteit in dit bredere perspectief. En om op een innovatieve manier om te gaan met de concurrentie in de fysieke leefomgeving. Mobiliteitsexpert Joost Kessler van Ecorys kijkt er nuchter tegen aan. Denk goed na over wat je vastlegt in het juridische kader van de parkeernota. Het is vervelend wanneer je onnodig tegen de grenzen van de parkeernota aanloopt. Ook ziet hij veel kansen in het slim verknopen van (parkeer) data zodat parkeervraagstukken meer over de realiteit gaan dan over normen. Christian Ratering maakt deel uit van de klankbordgroep voor de handreiking. Hij vindt het belangrijk dat gemeenten kennis op het terrein van mobiliteit en parkeernormen met elkaar delen en elkaar verder helpen. “De mobiliteitswereld is in transitie. Deze transitie hangt sterk samen met de energietransitie en de transities op het gebied van duurzaamheid en wonen. Doorgaan op de manier zoals we het altijd deden kan eigenlijk niet meer. Overheden zijn nadrukkelijk bezig met deze mobiliteitstransitie. Maar dat betekent nog niet dat dit verhaal bij mensen in de hoofden zit.” Dat geldt evengoed voor hemzelf. Ook voor hem is nog een wereld te ontdekken. Ook zijn persoonlijke kijk op het omgaan met parkeernormen, mobiliteit en duurzaamheid is voortdurend in ontwikkeling waaraan dit traject ook zeker zal bijdragen.

> Tekst: Eline Devillers, Joost Kessler (Ecorys), Henk van Rhijn (Provincie Gelderlandprovincie Gelderland) en Christian Ratering (gemeente Ede).

> Beeld: Ontwikkellocatie in Zutphen, (provincie Gelderland)