Renkum kiest voor mensgerichte mobiliteit

Vernieuwd beleid zet in op leefkwaliteit, deelmobiliteit en experimenteren

Op 26 maart 2025 heeft de gemeente Renkum haar vernieuwde Mobiliteitsvisie tot 2040 vastgesteld. Deze visie vervangt het Gemeentelijk Verkeer- en Vervoerplan uit 2010 en markeert een duidelijke koerswijziging: van een traditionele, verkeerskundige benadering naar een mensgerichte, toekomstbestendige en duurzame aanpak van mobiliteit. Dit beleid is volledig in eigen beheer ontwikkeld. Christian Ratering van gemeente Renkum deelt met ons de visie.

Van de redactie Vexpansie | Christian Ratering, gemeente Renkum en Beyond Mobility

Het nieuwe beleid richt zich niet alleen op het verbeteren van bereikbaarheid, maar vooral op het vergroten van het welzijn van inwoners, het versterken van de fysieke leefomgeving en het stimuleren van duurzame vervoersoplossingen. Daarbij is er veel aandacht voor samenwerking met inwoners, bedrijven, belangenorganisaties en kennisinstellingen. Een gezamenlijke zoektocht naar wat werkt, met ruimte voor experimenten en maatwerk.

Een visie met een menselijke maat
De gemeente Renkum stelt in haar visie twee krachtige uitgangspunten centraal:

• Elk kind moet vanaf 8 jaar zelfstandig naar school kunnen gaan.
• Iedereen verdient de kans om op een waardige manier oud te worden in de gemeente.

Dit beleid zet eerst de mens centraal en vervolgens het verkeerssysteem. De gemeente ziet een duidelijke link tussen welzijn, leefomgeving en onze manier van vervoer. Verkeer en verkeersveiligheid zijn niet alleen technische of beleidskwesties, maar hebben een nadrukkelijke relatie met mensen. Het aanmoedigen van autobezit en autogebruik botst met het zien van de straat als gedeelde ruimte, met de toenemende vraag naar ruimte op straat voor andere functies en activiteiten, zoals lopen, fietsen, spelen in een groene beweegvriendelijke, waterbergende, en hittestressbestendige omgeving om gezond en fit te kunnen blijven of mensen te kunnen ontmoeten. Doelgroepen met vervoersongemakken, zoals schoolgaande kinderen die zelfstandig naar school willen fietsen of mensen met een fysieke en/of mentale beperking, worden over het hoofd gezien bij een beleidsmatige benadering van de straat als louter een ‘functionele’ verbinding. Renkum stopt met het meeste gewicht leggen op de traditionele ingenieursbenadering, omdat alle mensen ertoe doen.

Durven afwijken
Dit mobiliteitsbeleid is een gezamenlijk resultaat, ontstaan uit brede betrokkenheid van de gemeenschap. Inwoners, bedrijven, belanghebbenden en wetenschappers hebben bijgedragen via gesprekken, enquêtes, ateliers, reflecties. In de komende jaren gaat de gemeente dit verder versterken, ook bij de uitvoering. Er is veel werk te doen, wat vraagt om nauwe samenwerking met inwoners, bedrijven, belangenorganisaties en andere overheden. ‘De verandering in mobiliteit is spannend; we durven af te wijken van traditionele richtlijnen en zoeken naar nieuwe aanpakken. We weten niet alles, maar willen leren van de praktijk en samen ontdekken wat werkt.’ Zo blijft de mens centraal staan. Een aanpak die ook parkeerbeleid beïnvloedt.\

Stappen Renkum vallen op
In september 2024 werden ook de in eigen beheer ontwikkelde Nota Parkeernormen goedgekeurd. De gemeente heeft in diezelfde maand een doorstart gemaakt met de mobiliteitsvisie en kijkt met genoegen terug op het proces. Deze stappen van een ‘kleine’ gemeente en het resultaat lijken zelfs internationaal op te vallen.

Parkeren in het vernieuwde mobiliteitsbeleid
De kwaliteit van de fysieke leefomgeving is in het parkeerbeleid van gemeente Renkum het leidende beginsel. Bij een beoogde ontwikkeling is het vertrekpunt in eerste instantie dat ontwikkelingen bijdragen aan de kwaliteit van de fysieke leefomgeving en een goede ruimtelijke ordening. Ten aanzien van parkeren houdt dit in dat er voldoende parkeergelegenheid wordt gerealiseerd. Dit kan ook een combinatie zijn van voldoende parkeergelegenheid en voldoende aanbod van andere vervoerswijzen zoals: fietsvoorzieningen, deelmobiliteit en/of het uitbreiden van OV voorzieningen. Het doel is om te voorzien in een goede fysieke omgeving waarbij de insteek is dat er vanuit een integraal beleidskader wordt ontwikkeld. Parkeernormen zijn nog wel van toepassing, zowel voor de auto alsook voor de fiets. Er is flexibiliteit, want indien goed onderbouwd kan van autoparkeernormen worden afgeweken.

Sterker. De mobiliteitsvisie biedt ruimte om te experimenteren, dat wil zeggen voor projecten waarbij de ontwikkelaar(s) of initiatiefnemer(s) samen met alle belanghebbenden de inrichting van het openbare gebied bepalen waarbij als voorwaarde geldt dat er onder 60% van de belanghebbenden aantoonbaar draagvlak voor de beoogde planontwikkeling is. Een harde eis hierbij is dat de vastgestelde mate van draagvlak voor het beoogde plan controleerbaar is en op een betrouwbare, valide manier is vastgesteld. Het moet heel duidelijk zijn dat belanghebbenden precies weten waaraan zij hun medewerking verlenen. Lukt het niet om tot consensus en draagvlak te komen, dan wordt teruggevallen op de parkeernormen die in de beleidsregel Nota Parkeernormen zijn vastgesteld. Als de experimenten succesvol blijken en breed toepasbaar zijn, passen we de beleidsregel Nota Parkeernormen hierop aan.

Parkeren bij schoolomgevingen
Meer auto’s rondom scholen leidt tot minder verkeersveiligheid, wat ertoe leidt dat steeds meer ouders hun kinderen per auto vervoeren. Een neerwaartse spiraal. We willen dan ook het gemotoriseerde verkeer van ouders die hun kinderen brengen en halen bij scholen verminderen. Verbeteren van loop- en fietsroutes van en naar school en terughoudendheid met het aanleggen van kiss-and-ride-plaatsen passen hierbij. In principe worden gebieden in de omgeving van nieuwe scholen zo autovrij mogelijk ingericht.

Deelmobiliteit als sleutel tot duurzame mobiliteit
‘Renkum is een aantrekkelijke, gezonde en goed bereikbare gemeente die inzet op gelijke kansen voor iedereen.’ Investeren in de nabijheid van voorzieningen is essentieel voor levendige dorpen, gelijke kansen op onderwijs en werk, en een veilige, gezonde leefomgeving. Deelmobiliteit speelt hierin een rol doordat hierdoor openbare ruimte een kwaliteitsimpuls zou kunnen krijgen. De wereld van deelmobiliteit verandert snel. Om hierop in te spelen kiest de gemeente voor een adaptieve aanpak.

‘We willen deelmobiliteit in de gemeente faciliteren, het gebruik van deelvoertuigen stimuleren, overlast voorkomen en de verduurzaming van mobiliteit bevorderen.’ Beleidsregels voor het toepassen van deelmobiliteit bij nieuwbouwplannen zijn opgenomen in de Nota Parkeernormen van gemeente Renkum. Het toepassen van deelmobiliteit in bestaande gebieden werken ze de komende jaren uit in de Agenda Deelmobiliteit. Ook in dit kader biedt mobiliteitsbeleid mogelijkheden om te experimenteren.

Kortom, Renkum zet met haar vernieuwde mobiliteitsbeleid een belangrijke stap richting een toekomstbestendige, toegankelijke en duurzame gemeente. De combinatie van adaptief beleid, experimenten met nieuwe oplossingen en de gezamenlijke aanpak met inwoners en organisaties biedt ruimte voor innovaties die de leefkwaliteit van de gemeente verbeteren. Dit beleid zorgt ervoor dat ze samen de juiste keuzes maken voor een leefbare en veilige toekomst, waar mobiliteit meer is dan alleen vervoer, maar een integraal onderdeel van het welzijn van iedereen.

Voor branchegenoten biedt dit beleid inspirerende voorbeelden van hoe mobiliteit, leefkwaliteit en participatie hand in hand kunnen gaan. Het laat zien dat ook een kleinere gemeente groots kan zijn in visie en aanpak – en dat flexibiliteit, mensgerichtheid en durf de bouwstenen vormen voor toekomstbestendig mobiliteitsbeleid.

Meer informatie
Meer weten? De volledige Mobiliteitsvisie 2025-2040 en Nota Parkeernormen zijn beschikbaar via de gemeente Renkum. Voor professionals in de mobiliteitssector bieden deze documenten waardevolle inzichten in innovatieve beleidsvorming en implementatie.

> Mobiliteitsvisie tot 2040
> Nota Parkeernormen 2024
> Beeld: AI
> Vragen naar aanleiding van dit artikel? Stuur ons een mail: Info@vexpan.nl