Naar meer transparantie in de laadkosten

Elke keer dat een berijder zijn elektrische auto oplaadt bij een laadpunt, zijn daar kosten mee gemoeid. Het is voor de elektrische rijders lang niet altijd duidelijk wat er in specifieke gevallen moet worden betaald voor het laden. Tot nu toe was het wellicht ook niet zo heel cruciaal wat de kosten van het laden waren. De meeste elektrische rijders zijn immers zakelijke gebruikers voor wie de gevoeligheid voor het prijselement niet zo hoog is.

[Dit artikel verscheen eerder in Vexpansie 2020-4 | Tekst Jeroen Quee]

De komende jaren zal het aantal privérijders echter flink toenemen en dat betekent dat het belang van duidelijkheid over de kosten toeneemt. Een uitzending van het programma Kassa eerder dit jaar is daar een signaal voor: in de uitzending werd de onduidelijkheid van de kosten voor een laadsessie aan de orde gesteld. In de uitzending werd belicht dat consumenten bij publieke laadpalen vooraf meestal geen idee hebben van de totale kosten van een laadsessie. De kosten zijn afhankelijk van meerdere factoren. Onder andere van welke laadpas de consument heeft, het tijdstip van laden, de laadpaal, gemeente of regio waar geladen wordt en of er sprake is van een abonnement. Ook kunnen er extra kosten bovenop komen zoals een starttarief, opslagtarief of boetetarief. Al deze factoren hebben invloed op de prijs. Bovendien ontvangt de consument de factuur met de totale kosten pas aan het einde van de maand

Onderzoek
Door de bureaus EV Consult en CE Delft is in opdracht van het Nationaal Kennisplatform Laadinfrastructuur een onderzoek gedaan naar de transparantie van de laadkosten (titel van het onderzoek: Onderzoek & implementatieplan prijstransparantie, juli 2020, scan de QR-code). Het onderzoek gaat in op alle aspecten van de transparantie en geeft inzicht in de componenten waar de laadkosten uit zijn opgebouwd. Doordat er veel combinaties mogelijk zijn van deze componenten ontstaan er uiteindelijk zo’n tachtig prijsopties. De meeste elektrische rijders betalen voor het opladen met een abonnement van ‘hun’ laaddienstverlener. Via een vorm van ‘roaming’, in de laadwereld ‘interoperabiliteit’ genoemd, kunnen zij bij elke publieke laadpaal terecht. Naast het laden via het abonnement zijn de laadpaalexploitanten verplicht om ‘ad hoc’ laden mogelijk te maken, dus zonder abonnement. Daarbij moet dan bovendien het tarief vooraf duidelijk en transparant zijn.

Uit het onderzoek komt naar voren dat de transparantie inderdaad niet altijd voldoende is en – hoewel het opladen een jonge markt is – verbetering moet plaatsvinden. Tegelijkertijd zijn er veel indicaties dat de markt op onderdelen goed functioneert, dat er al stappen zijn gezet die tijd nodig hebben om te bestendigen, en dat er op termijn autonoom verbetering zal optreden door de groeiende (particuliere) EV-markt en voortschrijdende techniek (denk aan displays op reguliere palen en meer ad-hoc laadmogelijkheden).

Controles
De Autoriteit Consument & Markt (ACM) wil de verbetering bespoedigen en is daarom per 1 december met controles gestart (bericht nu.nl, 20 oktober 2020).
“De regels zijn niet nieuw. Nu steeds meer mensen een elektrische auto aanschaffen, is het nog belangrijker dat de tarieven voor het opladen van elektrische auto’s duidelijk zijn. Dan kunnen mensen een geïnformeerde keuze maken”, aldus directeur consumenten Edwin van Houten van de ACM in het bericht.
De ACM wil dat consumenten inzicht krijgen in hoe de prijs van een laadsessie is opgebouwd en dat deze informatie voorafgaand aan de laadsessie duidelijk is. Dat kan via informatie online of bij de laadpaal zelf. Daarnaast moet na afloop helder zijn hoeveel er geladen is en tegen welke prijs, zodat de bestuurder het opgegeven bedrag met het betaalde bedrag kan vergelijken.
Onlangs maakte het kabinet voorts bekend dat laadexploitanten vanaf 1 juli 2021 realtime-informatie over alle publiekelijk toegankelijke laadpunten in Nederland moeten delen. De maatregel moet ervoor zorgen dat bestuurders van elektrische auto’s makkelijker prijzen kunnen vergelijken en beschikbare laadpunten kunnen vinden.
“We maken het nu makkelijker om de laagste prijs te vinden”, zei staatssecretaris Stientje van Veldhoven (Infrastructuur en Waterstaat) daarover. “Straks zie je in één oogopslag wat het laden kost. En weet je voordat je ernaartoe rijdt dat een laadpunt vrij is. Dat geeft zekerheid en vertrouwen.”

Jeroen Quee – Sweco / redactie Vexpansie