Markante personen uit de parkeerwereld: Wim van der Heide

Wim van der Heide, Business Development Manager bij Ballast Nedam Park & Connect, kwam via onderzoek naar mechanische parkeersystemen in aanraking met de parkeerwereld. Door innovatieve parkeervoorzieningen speelt hij in op ontwikkelingen in en rond parkeren. Duurzaam bouwen is zijn grote drijfveer. Hij was van 2002  tot 2012 bestuurslid (secretaris) van Vexpan.

“Binnen een paar jaar was ik de expert in Nederland op dat vlak”

[Dit artikel verscheen eerder in Vexpansie 2022-3 |Tekst SJOERD STIENSTRA Foto BALLAST NEDAM

Dat was eigenlijk een aaneenschakeling van toevalligheden. Na de middelbare school wist ik eigenlijk niet goed wat ik wilde gaan doen. In mijn militaire diensttijd, ik was foerier, werkte ik samen met iemand die had gestudeerd op de verkeersacademie. De richting Logistiek leek me interessant, als foerier ben je daar in zekere zin ook mee bezig.

Ik schreef me dus in op de verkeersacademie, maar kwam er gaandeweg achter dat ik mensen toch interessanter vond dan pakjes en koos voor de richting verkeerskunde. Voor mijn stage kwam ik terecht bij IBA, het ingenieursbureau van de gemeente Amsterdam, en dat werd ook mijn eerste werkgever. Als eerste taak werd mij gevraagd om uit te zoeken wat voor Amsterdam de mogelijkheden waren voor mechanische parkeersystemen. Die vraag heeft mijn leven behoorlijk beïnvloed. Binnen een paar jaar was ik de expert in Nederland op dat vlak. Ik ben over dat onderwerp gaan publiceren, en gaf een presentatie op het Nationaal Verkeerskundecongres, die erg positief werd ontvangen.

De leveranciers van mechanische parkeersystemen wilden een branchevereniging oprichten, en vroegen mij daarin, als onafhankelijke partij, een rol te vervullen. En terwijl we daarmee bezig waren  stelde de kersverse voorzitter van Vexpan, Hans Brugmans, voor om dat onder de vlag van Vexpan te doen en dat te combineren met een bestuursfunctie (secretaris) bij Vexpan.

In die tijd maakte ik ook de stap naar het bredere parkeerveld; eerst kort als manager parkeren bij Heijmans Bouw, daarna als parkeeradviseur bij Grontmij Parkconsult (het huidige Sweco), en nu bij Ballast Nedam Park & Connect.

Wat boeit jou vooral in parkeren en verkeer?

Ik ben iemand die van afwisseling houdt. En parkeren is een heel multidisciplinair vakgebied. Je kunt  bezig zijn met landschappelijke inpassingen, met modulair bouwen, met praktische planologie, met technische installaties, met brandveiligheid, met waardebepalingen, ga zo maar door.

Ik ben dan wel via het mechanisch parkeren dit werkveld binnengerold, maar kwam daardoor ook steeds meer met alle facetten van parkeren in aanraking. En ik ontdekte dat ik het leuk vond om over deze onderwerpen te publiceren, en om dingen te organiseren om zaken verder te krijgen. Dat is, even los van mij persoonlijk, ook wel het kenmerk van het vak verkeerskunde. De verkeerskundige is voor 1/3 psycholoog en socioloog, die onderzoekt gedrag. Dan is hij voor 1/3 deel bezig met techniek, en voor 1/3 deel communicatiedeskundige om de plannen en maatregelen uit te leggen en te communiceren naar het publiek. Want uiteindelijk gaat het altijd over mensen en over de invloed van verkeer op mensen. Dat houdt ons bezig.

Zo terugkijkend, is de parkeerwereld erg veranderd?

De grote lijn is nog wel overwegend hetzelfde: er is een parkeervraag en je probeert die in de juiste richting te sturen. Maar in de manier waarop dat gebeurt is wel veel veranderd. Denk maar aan belparkeren, digitale parkeervergunningen, handhaven met scanauto’s, en zo meer.

Digitalisering is daarin een katalysator. Ik denk dat we daarin nog veel ontwikkelingen zullen zien. In Amsterdam heb ik indertijd de eerste proef gedaan voor het automatisch detecteren van foutparkeerders. Dat deden we nog met detectielussen in het wegdek. Met camera’s was ook mogelijk geweest, maar dat stuitte op privacy-issue’s. Inmiddels is ook die cameratechniek sterk verbeterd en is er meer draagvlak voor monitoringsystemen met camera’s.

En er is veel meer aandacht gekomen voor de omgeving waarin het parkeren plaatsvindt. Zeker vanaf de jaren negentig is dubbelgebruik, optimaal gebruik van parkeerplaatsen, een belangrijk uitgangspunt geworden. Maar ook de waarde van de woon- en leefomgeving heeft sterk aan belang gewonnen. Denk aan de plannen in Amsterdam indertijd om het parkeren langs de grachten te verplaatsen naar parkeergarages onder grachten. Men gaat steeds meer zien dat een mooi ingerichte openbare ruimte veel functioneler is dan een ruimte vol auto’s, en het woon- en leefgenot verhoogt. Dat vind ik wel een hele grote stap in duurzame leefbaarheid.

Duurzaamheid

Zeker de laatste jaren is duurzaamheid een belangrijk thema geworden, en daarin lopen de woning- en utiliteitsbouw voorop. En ook bij de bouw van parkeergarages wordt dit steeds belangrijker. Het gaat dan zowel om materiaalgebruik als om flexibiliteit. Het voorspellen van parkeergedrag in een veranderende wereld is lastig. Bij een ondergrondse parkeergarage zijn je mogelijkheden tot hergebruik beperkt wanneer in de toekomst de parkeervraag zou verminderen. Wanner je echter inzet op een demontabele garage heb je meer mogelijkheden om het parkeeraanbod te laten groeien en krimpen. Dat is goedkoper, flexibeler en minder risicovol, en beperkt in vergelijking met nieuwbouw in staal en beton de CO2-uitstoot aanmerkelijk. Je kunt zo nodig die demontabele, of eigenlijk remontabele, garage in de toekomst weer inzetten op een andere locatie, of zelfs voor andere functies gebruiken, en daarmee een bijdrage leveren aan de toenemende vraag naar circulair bouwen.

Ook qua materiaalgebruik zie ik mogelijkheden om duurzamer te bouwen. In Scandinavië hebben ze veel ervaring en kennis met bouwen met hout, en dat is veel duurzamer dan bouwen met staal en beton. Met de productie van staal en beton wordt veel CO2 uitgestoten, terwijl bomen tijdens de groei CO2 opnemen. Door naast staal en beton meer hout te gebruiken levert dat direct CO2-reductie op. Een volledig houten parkeergarage is misschien nog een brug te ver, sommige dragende elementen moeten misschien nog in staal of beton worden uitgevoerd, maar grote delen van een parkeergarage kunnen zeker in hout worden uitgevoerd, zoals gevelbekleding, trappen, maar ook liggers en vloerplaten bijvoorbeeld. Bamboe is een heel goed materiaal voor gevels; het is sterk, groeit snel en neemt heel veel CO2 op. We zullen echt moeten gaan kijken naar hoe we bouwen, niet alleen vanuit het perspectief van uitstoot, maar ook omdat de grondstoffen opraken en we de aarde uitputten.

Sjoerd Stienstra, redactie Vexpansie