Markante personen uit de parkeerwereld | Sjoerd Stienstra: 50 jaar in het parkeervak

Wij kennen niemand die langer dan Sjoerd Stienstra in het parkeervak meeloopt. En dat komt niet in de laatste plaats doordat hij niet van ophouden weet. Hij is nog steeds ongelofelijk enthousiast over het vakgebied en vanuit zijn thuiskantoor in Heiloo is hij nog bijna dagelijks actief als adviseur.

[Van de redactie Vexpansie | Tekst: Jeroen Quee – Sweco en Tjeerd Velders – Via Velders, Foto’s: Sjoerd Stienstra en Jens Hartskeerl ]

Sjoerd, de vraag die je zelf vaak gesteld hebt aan andere markante personen in de parkeerwereld, mogen we nu ook aan jou stellen: Hoe ben je ooit in de parkeerwereld terechtgekomen?
“Op de middelbare school wilde ik altijd al naar de TU Delft omdat ik geïnteresseerd was in techniek, in het bijzonder vliegtuigtechniek en dan vooral vanuit de historische invalshoek. Het werd Weg- en Waterbouwkunde. In het begin vond ik mijn interesse niet terug in de studie, het was echt vooral veel techniek. Totdat ik op de universiteit een tentoonstelling zag over ruilverkaveling, toen al een interesse van mij. Ook dat thema was onderdeel van de studie. De vraag ‘waarom verplaatsen mensen zich?’ bracht mij tenslotte naar de studierichting Verkeerskunde, die was toen vrij nieuw. Ik ben afgestudeerd op het onderwerp ‘vraaggestuurd openbaar vervoer op het platteland’.”

“Toen ik na mijn studie en diensttijd aan het werk wilde, speelde de oliecrisis en was het niet eenvoudig om een baan te vinden. Via een advertentie in het tijdschrift Verkeerskunde heb ik gereageerd op de functie van Verkeerskundige bij het Centraal Instituut voor het Midden- en Kleinbedrijf (CIMK). Dat was een adviesbureau voor het Midden- en Kleinbedrijf, opgezet door Economische Zaken en Het Hoofdbedrijfschap Detailhandel. Daar mocht ik aan de slag. Het was een geweldige functie op het raakvlak van verkeerskunde en planologie. Daar heb ik 20 jaar gewerkt. Veel van de onderzoeksvragen van ondernemers hadden betrekking op parkeren en bereikbaarheid. Dat was toen al het geval, en is trouwens nu nog steeds zo. Vanuit die casuïstiek zijn we begonnen met parkeertellingen en parkeerberekeningen. Maar ook met onderzoek naar de economische effecten van maatregelen. Ik pakte dat heel systematisch aan op een georganiseerde wijze. Want er bestond toen nog helemaal niets op dat onderzoeksgebied. Het was in die tijd zeker pionieren.”

Hoe ben je vervolgens zelfstandig adviseur geworden?
“Na 20 jaar kwam er een eind aan het werk bij het CIMK. Het onderzoeken en adviseren beviel mij goed en veel klanten vroegen mij om in het vakgebied te blijven. De focus van mijn activiteiten bleef liggen op de thema’s bereikbaarheid en het kunnen parkeren, meestal in centra van steden en dorpen. Zo is de naam ‘Adviesbureau voor stedelijk verkeer’ ontstaan en ben ik inmiddels 30 jaar actief als zelfstandige.”

Hoe heb je het zo lang volgehouden?
“Mijn voornaamste drijfveer is mijn onbegrensde nieuwsgierigheid. Daarbij beschouw ik de vragen die aan mij gesteld worden als puzzels en streef ik ernaar deze zo grondig goed mogelijk op te lossen. Elke casus is weer nieuw en dat houdt het boeiend. Ik ben doordeweeks nog elke dag met het werk bezig.”

Als je terugkijkt op de afgelopen 50 jaar, wat vind jij dan de opvallendste ontwikkelingen in de parkeerwereld?
“Het meest opvallend is eigenlijk wel het feit dat er in al die jaren niet zo veel veranderd is in het parkeergedrag van mensen. Al bij de eerste opdrachten waar ik aan werkte, bleek dat voor de ontwikkeling en uitbreiding van winkelgebieden meer parkeerplaatsen nodig waren dan dat er op het maaiveld beschikbaar waren. Parkeergarages waren toen nog niet gangbaar. Als ik dan in de vroeg ochtend mijn veldwerk deed om te kijken wie nou de mooiste parkeerplekken bezetten, waren dat bijna altijd de winkel- en kantoormedewerkers, die daarmee de beste plekken voor hun klanten innamen. In dat opzicht is er niet veel veranderd.”

“Wat wel is veranderd, zijn de technieken en methodieken. Ook is er veel meer data beschikbaar en daar kun je nuttige informatie uithalen. Bijvoorbeeld over verblijfsduur, reismotieven en andere factoren die het reis- en bezoekgedrag beschrijven. Maar voor een deel blijft het ook mensenwerk. Voor het analyseren van parkeergedrag en parkeervraag heb ik ook gaandeweg een eigen parkeervraagmodel ontwikkeld waarin nu 17 verschillende functies zijn opgenomen.”

Wie is voor jou een grote inspirator?
“Mijn aardrijkskundeleraar, Jan Buursink, speelde een onverwachte rol in mijn carrière in de parkeerwereld. Zijn lessen op de HBS over ruilverkaveling speelden een grote rol bij mijn switch naar planologie en verkeerskunde. En later, toen hij inmiddels hoogleraar Sociale Geografie aan de Radboud Universiteit was, bleken zijn publicaties over zijn specialisme, de centrale plaats theorie, direct relevant voor mijn werk bij het CIMK, waar parkeren in winkelcentra centraal stond. Tijdens een congres sprak ik hem eens en deelde ik welke rol hij had gehad op mijn beroepskeuze.”

Veel mensen hebben iets van je geleerd, zit er een docent in je?
““In alle Friezen schuilt een schoolmeester” wordt er vaak gezegd. Ik vind het leuk om te vertellen hoe je zaken kunt aanpakken. Bijvoorbeeld over hoe winkelbezoek zich ontwikkelt. En als ik daar trends of achtergronden bij zie, dan vind ik het heel interessant om daarover te publiceren. En dan ook vanuit een wetenschappelijke benadering, want ik ben wel een beetje een wetenschapper.”

Je hebt ook altijd veel contacten en activiteiten gehad in het buitenland, hoe is dat gekomen?
“Ik zag in 1986 een aankondiging van het EPA-congres in Stockholm en daar wilde ik heen. Daar kwam ik in contact met branchegenoten, ook Nederlanders. In die tijd werd ook de Vexpan opgezet. Later heb ik ook op het World Parking Symposium elke keer gepresenteerd en zo vergroot vanzelf je internationale netwerk. Zo heb ik intensieve contacten gehad en opdrachten gedaan in Duitsland, Polen, Bulgarije en Scandinavië. Ik heb zelfs in Noorwegen in het Noors een presentatie gehouden. En de kiem voor mijn parkeervraagmodel is ooit eens gelegd op een congres in Rome!”

Heb je nog wel vrije tijd en wat doe je dan zoal?
“Zeker wel! Ik (tour)fiets veel: ik ben bezig 100 ANWB-tour routes in het hele land te fietsen. Verder tennis ik nog twee keer per week en ben ik actief in mijn volkstuin. Vanuit mijn interesse in geschiedenis ben ik de familiestamboom aan het onderzoeken en vind ik het leuk om sporen van de geschiedenis in het landschap of in een museum te bezoeken, met mijn vrouw en soms met mijn zoon.”

Meer informatie
> Sjoerd Stienstra 
> Jeroen Quee – Sweco / redactie Vexpansie
> Tjeerd Velders – Via Velders / redactie Vexpansie