Elektrisch laden in gemeentelijke garages Rotterdam op stoom

Rotterdam heeft in 2020 ambitieuze doelstellingen geformuleerd om binnen enkele jaren in al haar garages elektrisch laden mogelijk te maken. Zij volgt daar een meersporenbeleid om die ambitie waar te maken. Jitze Rinsma, redactie Vexpansie sprak daarover met Ruud Timmers en met Willem de Winter respectievelijk Asset Manager en Projectleider Parkeervoorzieningen van de gemeente Rotterdam.

[Dit artikel verscheen eerder in Vexpansie 2021-4. | Tekst Jitze Rinsma]

Het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Rotterdam heeft in 2020 besloten dat in het kader van de energietransitie binnen een periode van vier jaar 10 procent van de overdekte parkeerplaatsen van de gemeentelijke garages voorzien dienen te zijn van laadpalen. Een ambitieuze opgave.

Er zijn twee sporen gevolgd. Het eerste spoor is dat de gemeente, mede omdat er geen regelgeving is, EFPC (bureau van onafhankelijke consultants op het terrein van risico en brandveiligheid) heeft gevraagd haar te adviseren over te nemen brandveiligheidsvoorzieningen in de bestaande garages. Het betreft totaal ruim dertig garages waarvan ook een aantal wijkstallingsgarages worden meegenomen.

Onderzoek van EFPC
EFPC heeft op basis van beschikbare gegevens over risico van brandgevaar van EV per type garage een risico-inventarisatie gemaakt. Daarbij is onderscheid gemaakt tussen open of gesloten, onder en bovengronds, met of zonder bovenbouw en of het een openbare of stallingsgarage betreft. Vervolgens is het brandveiligheidsniveau bepaald. Daarbij is onder andere ingegaan op brandkenmerken, gebouwkenmerken (denk aan voldoen aan bouwregelgeving) menskenmerken (vluchtroutes) en beperking van overlast. Vervolgens is per type garage geadviseerd over de te nemen maatregelen. De rapportage is uitvoerig besproken met Bouw en Woningtoezicht van de gemeente (het bevoegd gezag) en de Veiligheidsregio Rotterdam als adviseur wat betreft brandweerzaken. Daarbij zijn de voorgestelde voorzieningen afhankelijk van functie en type (met bovenbouw, met bijvoorbeeld slapen zoals bijvoorbeeld een zieken- of verpleeghuis.) Wat betreft de maatregelen wordt vooral ingezet op het realiseren van brandmeldinstallaties (als deze er niet zijn) en op organisatorische maatregelen; denk daarbij aan doormeldingen bij een brandalarm.

Exploiteren laadpalen
Het andere spoor is dat de gemeente het aanbrengen en exploiteren van de laadpalen heeft aanbesteed voor een periode van tien jaar. Eneco e-Mobility heeft deze inschrijving gewonnen. De gemeente draagt zelf zorg voor de aanpassing van elektrische verdeelinrichting en de bewegwijzering. Eneco brengt de laadpalen aan. De gemeente krijgt een vergoeding per geleverde kilowattuur en per parkeerplaats. Daarmee is volgens de gemeente sprake van een balans tussen de belangen van Eneco en die van de gemeente.

Waar komen de laadpalen?
Er wordt eerst gekeken waar de laadpalen logischerwijs het beste kunnen worden gerealiseerd rekening houdend met de kosten van aanleg van de verdeelinstallaties. Dat betekent dat de laadpalen (per paal kunnen 2 auto’s gelijktijdig laden) niet per se bij de auto-uitgang van de garage komen. De vloer waar kan worden geladen wordt voorzien van een aanduiding en er wordt een verwijsbord geplaatst. Op dit moment zijn er 294 laadmogelijkheden (147 palen) gerealiseerd in 24 garages.
Zo zijn in de Schouwburgplein 2 garage 21 laadpalen gerealiseerd aan een doodlopende parkeerweg. Je zou kunnen zeggen dat hier sprake is van een zogenaamd laadplein. In parkeergarage Museumpark zijn 25 laadpalen (50 parkeerplaatsen) gerealiseerd, in Parkeergarage de Boompjes 24 laadpalen (48 pp) en in parkeergarage Kralingse Zoom 19 laadpalen (38 pp). Deze opsomming is niet uitputtend. Uiteraard wordt ook gekeken naar vindbaarheid van de laadpalen.

Het aantal gerealiseerde laadpalen is afhankelijk van de behoefte en nog geen 10 procent van de capaciteit. Door de aard van het contract met Eneco wordt periodiek nagegaan of de vraag naar laden zodanig is dat uitbreiding gewenst is. Dan worden er laadpalen bijgeplaatst.

Vooralsnog is slechts een zeer beperkt aantal laadpalen in stallingsgarages gerealiseerd in afwachting van nieuwe regelgeving en uitkomsten van lopend onderzoek. Vooruitlopend daarop worden in deze garages wel brandveiligheidsmaatregelen zoals brandmeldvoorzieningen en waar nodig aanvullende maatregelen getroffen.

Veiligheid
Bij een brandalarm worden alle palen direct automatisch spanningsloos gemaakt en daardoor is het beschikbare elektrische vermogen van de garage dan direct beschikbaar voor de brandveiligheidsinstallaties. Na een brandalarm kan alleen door een handeling van een bevoegd persoon de verdeelinrichting weer ingeschakeld worden en kan er weer worden geladen. Er worden geen snelladers geplaatst. De laadpalen worden zodanig hoog aan kolommen of aan de muur geplaatst dat ze zichtbaar zijn voor de parkeerders en ze worden afgeschermd om daarmee het gevaar op schade te voorkomen

Communicatie
De gemeente vermeldt op haar website per garage en bij de ingang van de garage de aanwezigheid van laadpalen. “In deze garage kunt u uw elektrische auto opladen. Volg bij binnenkomst daarvoor de borden met het logo. U betaalt via uw eigen laadpas (abonnement).”

Knelpunten
Laadkleven is vooralsnog nog geen probleem. Een aantal bedrijven die met hun e-voertuigen in de garage staan blijven aan de paal staan ook al zijn de accu’s vol. Maar vooralsnog is er nog geen sprake van overlast gevend kleven omdat er nog voldoende aanbod van laadpalen is.

Nabeschouwing redactie
De regelgeving van de Rijksoverheid ijlt bij een nieuwe techniek zoals EV altijd na. De verwachting is dat er binnen afzienbare termijn een brandveiligheidsnorm voor EV komt voor nieuw te bouwen garages. Later zal er waarschijnlijk ook een norm komen voor andere alternatieve brandstoffen zoals waterstof.

Voor bestaande garages kan de pragmatische aanpak van de gemeente Rotterdam als voorbeeld gelden. Daarnaast verbetert de brandveiligheid van een rijdende, stilstaande en of ladende auto’s doordat autofabrikanten betere Batterij Management Systemen toepassen. Toelaten van EV en laden ervan in bestaande garages is ook een belangrijk vraagstuk waar eigenaren en exploitanten mee te maken hebben. De gemeente Rotterdam laat zien dat zij niet alleen ambities heeft wat betreft elektrisch laden in haar garages. Zij pakt het op een degelijke en pragmatische manier aan en mede daardoor is het project op stoom.

Tekst: Jitze Rinsma, redactie Vexpansie | Foto:  P+R Kralingse Zoom (open gevel)